Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Ankara Üniversitesi iş birliğinde yürütülecek, çivi yazılı tabletlerin 3 boyutlu taranarak yapay zeka ile okunmasına ilişkin projenin tanıtımı Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde gerçekleştirildi.

Hitit çivi yazılı tabletlerin okuma çalışmalarına destek verilmesine ilişkin protokol, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan ve Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar tarafından imzalandı.

Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan, Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ndeki imza töreninde, Anadolu’nun, tarihi ve kültürel varlıklar açısından dünyanın en zengin mekânlarından olduğunu ifade etti.

Anadolu’da bulunan zengin kültür varlığını ortaya çıkarmak, korumak ve gelecek nesillere aktarmak için Bakanlık olarak cansiperane, büyük bir sorumluluk duygusuyla gece gündüz çalıştıklarını belirten Alpaslan, “Elde ettiğimiz varlığımızın, ülkemizin ve milletimizin kazancı için dünyaya sunulması ve korunması için de çalışmalarımızı yürütmekteyiz. Bu çerçevede önemli bir kültürel varlığımız olan çivi yazılarını, daha güçlü bir şekilde, daha hızlı bir şekilde insanlığın hizmetine sunulabilmesi için teknoloji ile buluşturduğumuz bu değerli çalışmayı, Ankara Üniversitemizin güçlü destekleri, Bilimi Geliştirme ve Destekleme Derneğimizin de proje koordinatörlüğünde bu çalışmayı imzalayacağımız protokolle başlatmış olacağız” dedi.

“Ankara Üniversitesi ile Pek Çok Alanda Çalışma Yürütüyoruz”

Ankara Üniversitesi ile pek çok alanda çalışmalar yürüttüklerini kaydeden Alpaslan, çivi yazılarının dünyada çok önemli bir kültürel değere sahip olduğunu, yarım milyondan fazla eserin dünyada, 120 bine yakınının da Türkiye’de bulunduğunu belirtti.

Alpaslan, şöyle konuştu:

“Boğazköy ve Kültepe’de elde ettiğimiz bu çivi yazılarını, başta Arkeoloji Müzemizde, Anadolu Medeniyetleri Müzemizde ve Çorum Müzemizde sergilemekteyiz. Bu eserlerin içinde bulundukları başta Hitit Uygarlığı olmak üzere, bu topraklarda yaşamış, onların yazıyla ortaya koydukları günümüze kadar ulaşan bu medeniyetin ipuçlarını, bu medeniyetin nasıl bir seviyede olduğu, nasıl yaşadıkları, siyasi ilişkilerinden eğitimine, ekonomik hayattan sosyal hayata kadar her türlü ilişkilerini çok daha hızlı bir zamanda, çok daha bilimsel kriter ve teknoloji ile buluşturarak bu çalışma sonucunda bu uygarlığa ulaşmış olacağız.”

“Dünyada Bu Çapta Yapılan İlk Çalışma”

Bu çalışmanın, Türkiye’de ve belki de dünyada bile bu çapta yapılan ilk çalışma olduğuna işaret eden Alpaslan, bunun son derece önemli, değerli ve dünyaya örnek olabilecek bir çalışma olduğunu vurguladı.

Alpaslan, medeniyete ilişkin bilgileri hem kültür varlığı hem de gelecek nesillere daha doğru ve daha bilimsel kriterlere uygun ulaştırma açısından bu çalışmayı son derece önemli bulduğunu ifade ederek, “Bu çerçevede bakanlık olarak, bu büyük çalışmayla, kültür ve tarihle teknolojiyi ve bilimi bir nevi iç içe geçirmiş, buluşturmuş ve bunu insanlığımızın hizmetine sunmuş olacağız” dedi.

“Teknolojik İzler de Binlerce Yıl Sonrasının Tarihine Akacak”

Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar da böylesine etkileyici bir mekânda, çok etkileyici bir projenin tanıtımını yapıyor olmaktan memnuniyet duyduğunu dile getirdi.

Yapay zekanın hep konuşulan ve hep güncel konularla ilişkilendirilen bir enstrüman olduğunun altını çizen Ünüvar, “Anadolu, medeniyetler zengini bir coğrafya. Bu proje de çok eski tarihlerden günümüze farklı medeniyetlerin eserlerini yapay zeka ile buluşturan çok önemli bir proje” ifadelerini kullandı.

Ankara Üniversitesi olarak, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile çok yakın çalıştıklarına işaret eden Ünüvar, “Bir makama gelen kişi için en temel görev, devletin imkanları ile milletin ihtiyaçlarını buluşturmaktır. Bunu ne kadar iyi yapıyorsanız görevinizi o kadar iyi yapmış oluyorsunuz, ülkeye ve millete o kadar destek olmuş oluyorsunuz. Biz bütün projelerimizi bu kapsamda değerlendiriyoruz. Bu konularla ilgili mutlaka ateşleyici bir unsurun olması gerekiyor” dedi.

Projeye ilişkin, “Ankara Üniversitesi olarak bizim yapay zeka ile binlerce yıl öncesinden gelen tarihi buluşturma projemiz” ifadesini kullanan Ünüvar, bundan son derece büyük bir onur ve gurur duyduklarını dile getirdi. Ünüvar, şöyle devam etti:

“Belki binlerce yıl öncesinden arkeologların kazıyarak, binbir zahmetle kazıyarak bulduğu eserleri izleyerek belki o gün neler yaşandığını bileceğiz ama bin yıl sonra sadece biz, içinde yaşadığımız mekânsal ya da atmosferi yansıtmayacağız, bizim bıraktığımız teknolojik izler de binlerce yıl sonrasının tarihine akacak. Bu yapay zeka programlarıyla bizler çok daha iyi bir şekilde hem geçmişi anlama hem de geleceğe adım atma durumunu da yaşamış olacağız.”

“Heyecan Verici Bir İş”

Proje Koordinatörü Şevket Bülent Yahnici ise, medeniyetler denizi olan Anadolu’nun aynı zamanda ev sahipliği yaptığı medeniyetler nedeniyle tabletler denizi haline geldiğini kaydetti. Bu tabletlerin, yürütülecek projeyle 3 boyutlu olarak taranabileceğini ve yapay zeka ile okunabileceğini dile getiren Yahnici, “Ben bu işin heyecan verici bir iş olduğuna inanıyorum. Bu heyecanın sadece Türk bilim tarihini, Türk filoloji tarihini ve Hititoloji tarihini ilgilendiren bir konu olmayacağını, konunun Türkiye sınırlarını da aşarak konuya ilgi duyan bilim dünyasını da ilgilendirecek bir konu olacağını düşünüyorum” ifadelerini kullandı.

Binlerce yıllık tarihi yapay zeka ile buluşturan proje, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültemiz Öğretim Üyeleri Doç. Dr. Özlem Sir Gavaz, Dr. Zeynel Karacagil, Araştırma Görevlileri Efecan Anaz, Semra Dalkılıç, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesinden Dr. Gülgüney Masalcı Şahin, Anadolu Medeniyetleri Müzesi Müdürlüğü, İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü ve Çorum Müzesi Müdürlüğü uzmanları tarafından yürütülecek.

Alpaslan, Ünüvar ve diğer davetliler, program sonunda müzeyi gezdi, Ankara Üniversitesinin sembolü olan ve müzede sergilenen orijinal Güneş Kursu önünde anı fotoğrafı çektirdi.