Deniz Hukuku Ulusal Araştırma Merkezi
  • Müdür: Arş. Gör. Mustafa BAŞKARA
  • E-posta Adresi: info@dehukam.org
  • Telefon: +90 312 212 11 89
  • Adres: Emek Mahallesi, 19. Sokak. No:84, 06590 Çankaya/Ankara, Türkiye
2014/6798 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla kabul edilen “Türkiye Ulusal Deniz Araştırma Stratejisi (TUDAS) Belgesi” eylem planının önceliklerinden bir tanesi, deniz bilimlerinde araştırmacı insan gücü kapasitesinin güçlendirilmesi ve istihdamı, bu çerçevede deniz hukuku alanında araştırmacı insan gücü yetiştirme programları uygulanması şeklinde belirlenmiştir (Bkz. 02.10.2014 tarihli ve 29137 sayılı Resmi Gazete). Bu maksatla, TC Dışişleri Bakanlığı’nın 15.07.2014 tarihli ve 21252218-460.00-2014/6697758 sayılı yazılı tavsiyesiyle, Ankara Üniversitesi bünyesinde Deniz Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi (DEHUKAM) kurulmuştur (Bkz. 07.01.2015 tarihli ve 29229 sayılı Resmi Gazete). TC Dışişleri Bakanlığı’nın Ankara Üniversitesi Rektörlüğü’ne yollamış olduğu 12.01.2015 tarihli ve 21252218-460.00-2014/7298927 sayılı yazısında da, DEHUKAM’ın desteklenmesinin, Bakanlar Kurulu Kararıyla kabul edilen TUDAS eylem planının ilgili maddesinin icra edilmesine katkı sağlayacağı ifade edilmiştir. DEHUKAM’ın kuruluş amacı; deniz hukuku ve siyaseti alanlarında bilimsel eğitim ve araştırma faaliyetlerinde bulunmak, bu alanlarda uzman personel yetiştirilmesini sağlamak, ilgili kurum ve kuruluşlara danışmanlıkta bulunmak, ulusal düzeyde az sayıdaki akademisyeni tek çatı altında bilimsel etkinliklere yöneltmek, ulusal ve uluslararası düzeyde sempozyumlar düzenlemek, uluslararası benzeri araştırma merkezleri ile işbirliğine gitmek ve bu suretle Türk deniz hukuku siyasetinin gelişmesine ve uluslararası farkındalığının arttırılmasına katkıda bulunmaktır. DEHUKAM’ın bünyesinde düzenlenecek bilimsel etkinlikler, uzman eğitmenlerin katılımıyla oluşturulacak eğitim programları, kurulacak uzmanlık kütüphanesi ve yurtdışındaki kuruluşlarla yapılacak ortaklaşa çalışmalar, deniz hukuku ve siyaseti alanında bilimsel çalışmaları teşvik edecektir. Türkiye’nin üç tarafı denizlerle çevrili bir ülke olması, deniz hukuku ile siyasetine olan ilgiyi arttırmaktadır. Türkiye’nin uzun yıllardan beri yaşadığı önemli deniz hukuku problemlerinin başında Ege Denizi ile Doğu Akdeniz’deki deniz egemenlik ve yetki alanları sorunu gelmektedir. Bunlara ilave olarak Türk Boğazları’nın önemli bir uluslararası geçiş yolu olması, uluslararası ticarete konu malların yüzde doksanının deniz yoluyla taşınması, Türk girişimcilerin küresel deniz ticareti piyasasındaki payı, sonsuz ihtiyacı karşılayacak olan karasal kaynakların tükenmesiyle birlikte deniz ve bilhassa okyanus kaynaklarına duyulan gereksinimin artması da deniz hukuku ve siyasetine duyulan daimi ihtiyacı desteklemektedir. DEHUKAM, Türkiye’nin arzuladığı deniz hukuku kurallarına ulaşılabilmesi için alınacak siyasi kararların oluşumunda etkin rol almayı hedeflemektedir. DEHUKAM’ın sağlayacağı diğer bir fayda, Türk dış politikasını yönlendirecek seviyede uzman yetiştirerek, bu kişilerin uluslararası toplantılara Türkiye adına etkin katılımını sağlamaktır. Özellikle Türkiye’nin aktif rol sahibi olduğu deniz hukuku uyuşmazlıkları, uluslararası alanda uzman kişilerin katılımıyla yapılan bilimsel toplantılarda ele alınmaktadır. Bu toplantılarda Türk deniz siyasetine uygun olarak dış politikasının savunulması, hem deniz hukuku, hem de deniz siyaseti alanlarında teknik bilgi ihtiyacını doğurmaktadır. Ayrıca denizcilik alanında uluslararası anlaşmaların hazırlanması aşamasında ülkemiz görüşünün oluşturulmasında ya da imzalanmış antlaşmalara taraf olunmasının Türkiye’nin menfaatlerine uygunluğu hakkında deniz hukuku ve deniz siyaseti alanlarında uzman kişilerin görüşüne ihtiyaç vardır. Türkiye’de deniz hukuku ve siyaseti alanında akademik çalışma yapan personel yetersizliği ve var olanlar arasındaki koordinasyon eksikliği Türkiye’nin deniz hukuku alanında politika üretmesine ve mevcut politikalarının savunulmasını ise güçleştirmektedir. DEHUKAM sayesinde yetiştirilecek uzmanlar, Türk deniz hukuku ve siyaseti ile Türk dış politikasının gelişimine fayda sağlayacaklardır. DEHUKAM, Ankara Üniversitesi’nde oluşturulmuş uygulama ve araştırma merkezi olmasına rağmen, deniz hukukuna ve siyasetine ilgi duyan herkesi ulusal ortak bir araştırma altyapı çatısı altında bir araya getirme misyonuyla kurulmuştur.