Eğitim Bilimleri Enstitüsü

Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (YL) Programı

  • Derece Yüksek Lisans
  • Program Tipi Tezli Yüksek Lisans
  • Program Dili Türkçe
  • Eğitim Türü Program tam zamanlıdır.
  • Program Direktörü Prof. Dr. Kaan Zülfikar DENİZ

Tanıtım

Ölçme ve Değerlendirme Bölümü’nde, yüksek lisans düzeyinde yürütülen eğitim programlarında; ölçme ve değerlendirmenin temel kavramlarıyla, bu alanın temel kuramlarını içeren ve insan davranışlarının ölçülmesinde kullanılan psikolojik ölçme araçlarının (testlerin) geliştirilmesi, uyarlanması; uygulanması ve sonuçların değerlendirilmesi süreçleriyle ilgili bilgi ve beceriler kazandırılmaktadır. Bu kapsamda; ölçme ve değerlendirme, istatistik, araştırma yöntemleri, psikometri, psikolojik özelliklerin (zeka, başarı, ilgi, tutum, kişilik vb) ölçülmesi, psikolojik ölçme araçlarının geliştirilmesi (test geliştirme)- uyarlanması temeline dayalı kuramsal ve uygulamalı dersler okutulmaktadır.

Programın Amacı

İnsanlığın gelişimini ve toplumun daha refah bir düzeye ulaşmasını amaçlayan; ölçme ve değerlendirme alanı ile ilgili bilgi üreten, paylaşan, üretilen ve tüketilen bilginin bilimsel temellere dayanmasına katkıda bulunan; araştırma yöntem ve tekniklerinde donanımlı; bilimsel tutum ve davranışlara sahip; bilgi ve iletişim teknolojilerini etkili kullanarak alandaki sorunlara bilimsel bakış açısıyla çözüm önerileri getirebilen; yeni gelişmelere açık ve sürekli gelişimi bir yaşam biçimi olarak algılayan; yaratıcı ve eleştirel düşünebilen; ölçme ve değerlendirmenin, eğitim, psikolojik hizmetler ve eğitim politikalarındaki rolünü kavramış ölçme ve değerlendirme uzmanları yetiştirmek. 

Ders Listesi

Ders Kazanımları

Ölçme ve değerlendirme yüksek lisans programını bitiren bireylerin,- insan haklarına demokratik, toplumsal,bilimsel,kültürel değerlere ve mesleki etik ilkelere uygun davranması,- Türkçeyi doğru ve etkili kullanması,- çalışmalarında bilgi teknolojilerini etkili olarak kullanması,-  sorumlara bilimsel bakış açısı ile yaklaşması,- bilimsel bilgi ve becerilerini kullanarak araştırmalar yapması,- araştırmalarda bilimsel tutum ve davranışlar sergilemesi,- araştırma ve yayın etiğine uygun davranması,- bilimsel çalışmalarını ulusal ve uluslararası düzeyde paylaşma ve faydaya dönüştürme sorumluluğunu taşıması,- mesleki bilgi ve becerilerini sürekli olarak geliştirmesi beklenmektedir.
PY1. Seçme, sınıflama, yerleştirme, öğretimi değerlendirme, rehberlik karar alanlarında yürütülecek değerlendirme etkinliklerinde uyulması gereken ilkeler hakkında bilgi sahibi olur.
PY2. Ölçme araçlarının sahip olması gereken psikometrik nitelikler hakkında bilgi sahibi olur.
PY3. Aynı amaçla kullanılan değişik ölçme araçları arasından (başarı, yetenek, tutum, ilgi, kişilik vb.) amaca uygun aracı seçmede kullanılan ölçütler hakkında bilgi sahibi olur.
PY4. Ölçme aracı geliştirmeye temel olan test kuramları hakkında bilgi sahibi olur.
PY5. Test (ölçme aracı) geliştirme aşamaları hakkında bilgi sahibi olur.
PY6. Farklı kültürlerde ve farklı amaçlar için geliştirilmiş (seçme, sınıflama, yerleştirme, rehberlik vb. karar alanlarında kullanılan) ölçme araçlarının uyarlama sürecindeki aşamalar hakkında bilgi sahibi olur.
PY7. Test geliştirme ve uyarlama süreci ile ilgili istatistiksel teknikler hakkında bilgi sahibi olur.
PY8. Bilimsel araştırma yöntem ve teknikleri hakkında bilgi sahibi olur.
PY9. Nicel araştırma verilerinin çözümlenmesinde kullanılan yazılımlar hakkında bilgi sahibi olur.
PY10. Ölçme ve değerlendirme alanına özgü terimler hakkında bilgi sahibi olur.
PY11. Test geliştirme sürecinde gözetilecek etik standartlar hakkında bilgi sahibi olur.
PY12. Bilimsel araştırma sürecinde gözetilecek etik standartlar hakkında bilgi sahibi olur.
PY13. Seçme, sınıflama, yerleştirme, öğretimi değerlendirme, rehberlik karar alanlarındaki ölçme ve değerlendirme çalışmalarının gerektirdiği ilkeleri uygular.
PY14. Ölçme araçlarının yapısına ve kullanılış amacına uygun psikometrik nitelikleri saptamada kullanılabilecek yöntemi/yaklaşımı seçer.
PY15. Aynı amaçla kullanılan değişik ölçme araçlarını (başarı, yetenek, tutum, ilgi, kişilik vb.) psikometrik nitelikleri bakımından karşılaştırır.
PY16. Ölçme aracı geliştirmeye temel olan test kuramları ile ölçme araçlarının psikometrik nitelikleri arasında ilişki kurar.
PY17. Test geliştirme aşamalarını izleyerek test geliştirir.
PY18. Farklı kültürlerde ve farklı amaçlar (seçme, sınıflama, yerleştirme, rehberlik vb.) için geliştirilmiş ölçme araçlarını uyarlama süreçlerine göre inceler.
PY19. Test geliştirme ve uyarlama süreci ile ilgili amaca uygun istatistiksel teknikleri kullanır.
PY20. Araştırma problemine uygun bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerini seçer.
PY21. Nicel araştırma verilerinin çözümlenmesinde yararlanılan yazılımları kullanır.
PY22. Ölçme ve değerlendirme alanına özgü terimlerin benzerlik ve farklılıklarını ayırt eder.
PY23. Test geliştirme sürecinde etik standartlara uygun davranır.
PY24. Bilimsel araştırma sürecinde etik standartlara uygun davranır.
PY25. Psikometrik nitelikleri bakımından amaca uygun ölçme aracını seçer.
PY26. Test geliştirme sürecini etik standartlara uygunluğu açısından değerlendirir.
PY27. Bilimsel araştırma sürecini etik standartlara uygunluğu açısından değerlendirir.
PY28. Tanımlanan araştırma problemine uygun araştırma yapar.
PY29. Alana özgü terimleri doğru ve yerinde kullanarak yazılı ve sözlü iletişimde bulunur.
PY30. Seçme, sınıflama, yerleştirme, öğretimi değerlendirme, rehberlik karar alanlarındaki ölçme ve değerlendirme uygulamalarını alanın temel ilkelerine göre değerlendirir.
PY31. Ölçme araçlarının yapısına ve kullanılış amacına uygun psikometrik nitelikleri saptamada kullanılabilecek yöntemi/yaklaşımı değerlendirir.
PY32. Ölçme aracı geliştirmeye temel olan test kuramlarına göre ölçme araçlarının psikometrik niteliklerini değerlendirir.
PY33. Testleri, geliştirme aşamalarına uygunluğu açısından değerlendirir.
PY34. Farklı kültürlerde ve farklı amaçlar için geliştirilmiş (seçme, sınıflama, yerleştirme, rehberlik vb. karar alanlarında kullanılan) ölçme araçlarına ilişkin uyarlama süreçlerinin güçlü ve zayıf yanlarını değerlendirir
PY35. Test geliştirme ve uyarlama süreci ile ilgili amaca uygun istatistiksel analizlerden elde edilen bulguları eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirir.
PY36. Alanda yapılmış araştırmaları bilimsel yöntemin ölçütlerine göre değerlendirir.
PY37. Nicel araştırma verilerinin çözümlenmesinde yararlanılan farklı yazılımlar arasından amaca uygun olanı kullanır.
PY38. Nicel araştırma verilerinin çözümlenmesinde kullanılan yazılım çıktılarını yorumlar.
Ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ve ekiple çalışma becerilerini kullanma
Çalışmalarında bilimsel araştırma becerilerini kullanma
Etik kurallara uyma
İletişim becerilerini etkili kullanma
Alanla ilgili uluslararası alanyazını izleyecek düzeyde bir yabancı dili etkili kullanma
Üst düzey düşünme becerilerini (eleştirel düşünme, problem çözme, yaratıcı düşünme, karar verme, yansıtma) kullanma
Alanı ile ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde alanyazını inceleyerek değerlendirir.
İncelediği alanyazına dayalı olarak araştırma önerileri geliştirir.
Geliştirdiği önerilerden bir konu belirler ve bu konu hakkında rapor hazırlar.
Hazırladığı araştırma raporunu tartışır ve sunar.

Kazanılan Derece

Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler Yüksek Lisans derecesi kazanırlar.

Kariyer Seçenekleri

Ölçme ve değerlendirme bölümü yüksek lisans programını başarı ile tamamlayanlar,- Eğitim, İnsan kaynakları ve benzeri alanlarda hizmet veren özel ve kamu kurumlarında ölçme aracı geliştirme, ölçme sonuçları üzerinde istatistiksel işlemler yapma ve yorumlama, bireyleri seçme ve yerleştirme gibi görevleri yapmak için ölçme ve değerlendirme uzmanı olarak istihdam edilmektedirler.- Devlet ve vakıf üniversitelerindeki akademik kadrolarda araştırma görevlisi, öğretim görevlisi, okutman ve uzman olarak istihdam edilebilmektedirler

Akademik Gelecek

Bu programdan mezun olan öğrenciler, doktora programlarında öğrenim görmek üzere başvuruda bulunabilirler.

Mezuniyet Şartları

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTSkredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğeröğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasınıiçeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisansprogramları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluylaen az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerindendeğerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılısayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75almaları gerekir.

Kazanılan Derece Şartları

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTSkredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğeröğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasınıiçeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisansprogramları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluylaen az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerindendeğerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılısayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75almaları gerekir.

Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

 Harf notlarının katsayıları ve 100 puan üzerinden karşılıkları aşağıda gösterilmiştir.Puanlar                                Notlar                   Katsayılar90-100                  A                            4,0085-89                    B1                          3,5080-84                    B2                          3,2575-79                    B3                         3,0070-74                    C1                          2,7565-69                    C2                          2,5060-64                    C3                          2,0050-59                    F1                           1,5049 ve aşağısı       F2                           0,00Bir öğrencinin bir yarıyılda/yılda aldığı derslerden (C1) 2,75 ve üstünde not aldığı dersler sayılır. Öğrenci, zorunlu derslerden başarılı olmak zorundadır. Başarısız olunan seçmeli dersler yerine farklı ders alınabilir.

Nasıl Kayıt Olabilirim?

Tezli ve tezsiz yüksek lisans programlarına başvuruda bulunacakadayların aşağıdaki koşulları sağlamış olması gerekir:a) Bir lisans diplomasına sahip olmaları, yabancı ülkelerdeki lisansprogramını bitirmiş Türk uyruklu öğrencilerin Yükseköğretim Kurulundanalacakları denklik belgesine de sahip olmaları gerekir ve lisans notortalamasının, ikinci öğretimde yürütülen tezsiz yüksek lisansprogramları için de geçerli olmak üzere, 4.00 katsayı üzerinden en az2.00 olması gerekir.b) ALES’ten başvurdukları programın puan türünde en az 55 tam puan almışolmaları gerekir. Uluslararası geçerliği olan lisansüstü giriş sınavısonuçları bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a)bendine göre değerlendirilebilir. En az 55 ALES puanı sağlayaraklisansüstü eğitime başlamış ancak, herhangi bir anabilim dalı lisansüstüprogramından ilişiği kesilerek veya bir lisansüstü programıtamamlayarak yeniden başka bir programa başlamak isteyen öğrencilerdenen fazla bir yarıyıl ara vererek başvuranlar için ALES koşulu aranmaz.c) YDS’den en az 50 puan veya Üniversitelerarası Kurulca kabul edilen vebu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göreulusal veya uluslararası bir sınavdan eşdeğeri puan almak zorundadırlar.Tezsiz yüksek lisans programlarında yabancı dil sınav puanı zorunludeğildir; ancak tezsiz yüksek lisans programına öğrenci kabulünde ilgilianabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayıile yabancı dil koşulu da aranabilir.ç) Adaylar mülakatta 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Mülakatta,talep edilmişse, adayın sunduğu referans mektubu ve neden yüksek lisansyapmak istediğini, hedeflerini belirten kompozisyonu dikkate alınaraksözlü değerlendirme yapılır.d) Yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; ALES puanı, lisans notortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede ALESpuanının % 50'si, lisans not ortalamasının % 20'si ve mülakat sonucunun% 30'u dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi veenstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasındasıralama yapılır.e) ALES puanı koşulu aranmayan tezsiz yüksek lisans programlarınaöğrenci kabulünde; lisans not ortalaması ve mülakat sonucudeğerlendirilir. Değerlendirmede lisans not ortalamasının % 50'si vemülakat sonucunun % 50'si dikkate alınarak anabilim dalı akademik kuruluönerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puanalanlar arasında sıralama yapılır.f) Güzel Sanatlar Fakültesi ile Devlet Konservatuvarı anabilim/anasanatdallarına öğrenci kabulünde ALES puan koşulu aranmaz. Öğrenci kabulündebu maddenin birinci fıkrasının (e) bendi hükümleri uygulanır.