Gelişimsel Pediatri (Developmental-Behavioral Pediatrics), çocuğu bütüncül bir yaklaşım ile ailesi ve yaşadığı toplumsal çevre ile birlikte ele alan; çocukların gelişimsel (gelişim sözcüğü bilişsel, duygusal, iletişim, dil, ilişki kurma, hareket, davranış gibi tüm gelişimsel alanları içerir) işlevlerini, etkinliklerini ve yaşama katılımlarını olumlu ve olumsuz olarak etkileyen etmenlerin belirlenmesi; gelişim açısından zorluk yaratan sorunların ve engellerin nedenlerinin saptanması; önlenmesi, erken tanısı ve sağaltımı amacı ile sağlık sistemi, çocuk sağlığı ve hastalıkları hekimliği uygulamaları, diğer sistemler ve uzmanlar için bilimsel bilgiler, yöntemler, toplumda yaygınlaştırılabilecek klinik uygulamalar üreten ve farklı nedenler ile gelişimsel sorunları olan çocuklara ve ailelerine hizmet götüren bir bilim dalıdır. Gelişimsel Pediatri eğitimi, aile merkezli bütüncül yaklaşımları ve biyoekolojik kuramı benimseyerek çocukluk çağında görülen gelişimsel sorunlar ve engellerin erken tanı, tedavi ve eğitim-rehabilitasyon hizmetlerine yönlendirilmelerini sağlamaktadır. Böylece çocuk sağlığı ve hastalıkları biliminde gelişimsel risklerin önlenmesi, gelişimsel sorunların erken dönemde tanı alması ve tedaviye yönlendirilmelerini sağlamayı amaçlayan bir eğitim alanıdır. Ankara Üniversitesinde 2000 yılında Gelişimsel Pediatri bilimine öncülük edecek alt yapı kurulmuş, 2011 yılında Gelişimsel Pediatri Ankara Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıklarının Bilim Dalı olarak kabul edilmiştir. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü eğitim programları içinde yer alan Gelişimsel Pediatri Tezli Yüksek Lisans Programı ise 2002 yılında açılmıştır. Bu Program kapsamında; çocukluk çağında gelişim dönemleri, gelişimsel değerlendirme teknikleri, gelişimsel sorunlar ve tedavileri, erken destek ve sağaltım programlarına ait konular teorik derslerde yer almaktadır. Çocukluk çağında gelişimin uygun tekniklerle değerlendirilmesi, gözlem tekniklerinin kazanılması için uygulamalı dersler bulunmaktadır. Bunlar, gelişimi gözlemleme teknikleri, gelişimsel izlem teknikleri, gelişimi değerlendirme uygulamaları, gelişimsel pediatride destek ve tedavi yöntemleri, erken destek programı uygulamaları ve gelişimsel pediatride program geliştirmedir. Gelişimsel sorunların sıklığının yüksek olması nedeniyle Gelişimsel Pediatri biliminde eğitim alan öğrencilerin erken müdahale programlarını geliştirme yöntemlerini öğrenmeleri gerekmektedir.

Gelişimsel Pediatri Yüksek Lisans Programı, dünya standartlarında güncel, bilimi izleyen ve üreten yeterlilikte Gelişimsel Pediatri eğitimi almış çocuk hekimlerinin yetişmesini, bu alanda hasta hizmeti, eğitim (birinci basamak sağlık çalışanları, çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanları ve diğer ilgili uzmanların eğitimi), araştırma; savunuculuk ve danışmanlık hizmetlerini yapabilecek donanımda olmalarını sağlamayı amaçlamaktadır.

Programdan mezun olan öğrenci; çocukluk çağında gelişimsel sorunlara neden olabilecek biyolojik ve psikososyal riskleri ve önleme yöntemlerini, çocukluk döneminde gelişimi izleme ve destekleme yöntemlerinin geliştirilme metotlarını, gelişimsel sorunlar saptandığında verilecek olan tedavi yöntemlerini, yönlendirilecek hizmetleri (eğitim-rehabilitasyon, sosyal hizmetler), çocukluk çağında görülen hastalık ve kronik sorunların gelişim üzerine etkilerini, erken çocukluk çağında görülen gelişimsel gecikmelerin tanı ve tedavi yöntemlerini, Türkiye’de ve dünyada gelişimsel sorunların önlenmesine yönelik geliştirilen erken çocukluk dönemi programlarını, Türkiye’de Sağlık Bakanlığı ve Aile Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın yürüttüğü gelişimsel sorunları olan çocuklar ile ilgili program ve projeler konusunda bilgi sahibi olur. Çocukların biyopsikososyal risklerinin tanınması, gelişimin değerlendirilmesi, gelişimi biyoekolojik kuram çerçevesinde değerlendiren yöntemler, gelişimsel sorunlara tanı konması ve erken müdahalenin sağlanması, gelişimsel izlem ve değerlendirmede aile merkezli yöntemlerin kullanılması, çocuk ve ailenin ülkemizde yararlanacağı hak ve olanaklara uygun yönlendirmenin sağlanması, erken destek programlarının geliştirilmesi alanlarında beceri sahibi olur. Gelişimsel sorunlara neden olan risklerin önlenmesinin önemi, gelişimsel sorunların erken tanı alarak yönlendirilmesinin gerekliliği ve engelleri olan çocukların hak ve olanaklarına ulaşmalarının sağlanması için gerekli kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içinde çalışmanın sağlanması konusunda tutum sahibi olur.

1. Çocukluk çağında gelişimsel sorunlara neden olabilecek biyolojik ve psikososyal riskler ve önleme yöntemleri konularında bilgi sahibidir.

2. Çocukluk döneminde gelişimi izleme ve destekleme yöntemleri ve geliştirilme metotları hakkında bilgi sahibidir.

3. Çocukluk çağında görülen hastalık ve kronik sorunların gelişim üzerine etkileri hakkında bilgi sahibidir.

4. Erken çocukluk çağında görülen gelişimsel gecikmeler ve engellerin tanı ve tedavi yöntemleri konularında bilgi sahibidir.

5. Gelişimsel sorunlar saptandığında çocuk ve ailesinin yönlendirileceği hizmetler (eğitim-rehabilitasyon, sosyal hizmetler) hakkında bilgi sahibidir.

6. Türkiye’de ve dünyada gelişimsel sorunların önlenmesine yönelik geliştirilen erken çocukluk dönemi programları, Türkiye’de Sağlık Bakanlığı ve Aile Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın yürüttüğü gelişimsel sorunları olan çocuklar ile ilgili program ve projeler hakkında bilgi sahibidir.

7. Erken çocukluk döneminde gelişimin izlenmesi, desteklenmesi ve erken müdahalenin sağlanması için program geliştirme yöntemleri konularında bilgi sahibidir.

8. Çocukların gelişimini olumsuz yönde etkileyebilecek biyopsikososyal ve çevresel riskler saptadığında uygun önleyici müdahaleyi yapar.

9. Çocukluk döneminde gelişimi izleme ve destekleme yöntemlerini kullanır.

10. Çocukluk çağında görülen kronik hastalık ve ağır sorunların gelişim üzerine olumsuz etkilerini en aza indirmek gelişimsel değerlendirme ve izlem yapar.

11. Erken çocukluk döneminde görülen gelişimsel gecikmelere tanı koyar, erken müdahaleyi planlar ve yönlendirir.

12. Gelişimsel sorunları olan çocukların Devletin sağladığı hak ve olanaklara yönlendirilmesi için gerekli düzenlemeleri yapar, engelli sağlık kurulu raporu çıkarır.

13.Engelleri olan çocuklar ile ilgili politika geliştiricilere gerekli olan durumlarda danışmanlık verir.

14.Gelişimsel gecikmelerin önlenmesi, tanı ve tedavisi için gerekli erken müdahale programları geliştirir.

15. Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlık ve yan dal eğitimlerini veren akademik kurumlarda Gelişimsel Pediatri Ünitelerinde etkin olarak çalışır.

16. Gelişimsel Pediatri alanının araştırmalarına ve danışmanlığına gereksinim duyulan tüm kurumlarda programlarının düzenlenmesinde ve yürütülmesinde sorumluluk alır ve etkin olarak çalışır.

17. Ulusal ve/veya uluslararası hakemli dergilerde alanı ile ilgili bilimsel makale yayınlayarak veya kongre/sempozyumlarda bildiri sunarak çalışmalarını ilgili meslek ve toplum kesimlerine duyurur.

18.Saha çalışmaları, veri analiz ve değerlendirme gibi araştırma aşamalarında bir ekibin üyesi olarak sorumlu ve etkin şekilde çalışır.

19.Gelişimsel Pediatri alanında bilimsel ve uluslararası yenilik ve gelişmeleri izler.

20. Yaratıcı ve eleştirel düşünme, sorun çözme ve karar verme gibi üst düzey zihinsel süreçleri kullanarak alana ilişkin yeni fikir ve projeler geliştirir.

21.Alanıyla ilgili bilgi ve becerileri kazandırmak için etkili eğitim stratejileri ve projeler geliştirip uygular.

22. Gelişimsel Pediatri alanında yapılan ulusal ve uluslararası araştırma projelerinde yer alır.

23.Çocuk, aile ve çocuklarla ilgilenen diğer bireylerle ve kurumlarla iletişimi en üst düzeyde sağlar.

24.Uzman bir topluluk içinde özgün görüşlerini sunma ve savunma yetkinliğini gösterir.

25.Ulusal, uluslararası ve disiplinler arası çalışmalarda yazılı ve sözlü olarak etkili iletişim kurar.

26. Çocuk haklarına, engelli haklarına, toplumsal sorunlara ve insan haklarına duyarlıdır.

27.Tıbbi açıdan bilgi, beceri ve tutum olarak gelişimsel sorunların önlenmesi, erken tanı alması ve erken müdahalenin sağlanmasını benimseyen ve bunları sağlayacak yöntemlerin geliştirilmesini amaçlayan yetkinlikte olur.

28.Akademik ve profesyonel bağlamda bilimsel ve uluslararası yenilik ve gelişmeleri izleyerek ve toplumu bilgilendirerek, bilgi toplumu olma sürecine katkıda bulunur.

29.Araştırmalarında etik ilkeleri gözetir ve buna uygun olarak davranır.

30.Alanında ve akademik yaşamda karşılaşılan bireysel ve toplumsal sorunların farkına varır ve çözüm üretme aşamasında etkin şekilde çalışır.

31. Engelli çocuklar ve ailelerine yönelik sağlık, eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinde organizasyon ve bu konu ile ilgili sosyal kurum ve kuruluşlar arasında eşgüdüm ve işbirliğinin sağlanması alanlarında etkin şekilde çalışır.

Ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ve ekiple çalışma becerilerini kullanma

Çalışmalarında bilimsel araştırma becerilerini kullanma

Etik kurallara uyma

İletişim becerilerini etkili kullanma

Alanla ilgili uluslararası alanyazını izleyecek düzeyde bir yabancı dili etkili kullanma

Üst düzey düşünme becerilerini (eleştirel düşünme, problem çözme, yaratıcı düşünme, karar verme, yansıtma) kullanma

Alanı ile ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde alanyazını inceleyerek değerlendirir.

İncelediği alanyazına dayalı olarak araştırma önerileri geliştirir.

Geliştirdiği önerilerden bir konu belirler ve bu konu hakkında rapor hazırlar.

Hazırladığı araştırma raporunu tartışır ve sunar.

Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler Yüksek Lisans derecesi kazanırlar.

Programdan mezun olan öğrenci; çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlık ve yan dal eğitimlerini veren akademik kurumlarda; çocuklara sağlık hizmeti veren diğer kurumlarda ve Gelişimsel Pediatri alanının araştırmalarına ve danışmanlığına gereksinim duyulan tüm kurumlarda istihdam edilebilmektedir.

Bu programdan mezun olan öğrenciler, doktora programlarında öğrenim görmek üzere başvuruda bulunabilirler.

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğer öğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasını içeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisans programları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerinden değerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılı sayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75 almaları gerekir.

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğer öğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasını içeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisans programları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerinden değerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılı sayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75 almaları gerekir.

Harf notlarının katsayıları ve 100 puan üzerinden karşılıkları aşağıda gösterilmiştir.Puanlar                                Notlar                   Katsayılar90-100                  A                            4,0085-89                    B1                          3,5080-84                    B2                          3,2575-79                    B3                         3,0070-74                    C1                          2,7565-69                    C2                          2,5060-64                    C3                          2,0050-59                    F1                           1,5049 ve aşağısı       F2                           0,00Bir öğrencinin bir yarıyılda/yılda aldığı derslerden (C1) 2,75 ve üstünde not aldığı dersler sayılır. Öğrenci, zorunlu derslerden başarılı olmak zorundadır. Başarısız olunan seçmeli dersler yerine farklı ders alınabilir.

Tezli ve tezsiz yüksek lisans programlarına başvuruda bulunacak adayların aşağıdaki koşulları sağlamış olması gerekir: a) Bir lisans diplomasına sahip olmaları, yabancı ülkelerdeki lisans programını bitirmiş Türk uyruklu öğrencilerin Yükseköğretim Kurulundan alacakları denklik belgesine de sahip olmaları gerekir ve lisans not ortalamasının, ikinci öğretimde yürütülen tezsiz yüksek lisans programları için de geçerli olmak üzere, 4.00 katsayı üzerinden en az 2.00 olması gerekir.b) ALES’ten başvurdukları programın puan türünde en az 55 tam puan almış olmaları gerekir. Uluslararası geçerliği olan lisansüstü giriş sınavı sonuçları bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre değerlendirilebilir. En az 55 ALES puanı sağlayarak lisansüstü eğitime başlamış ancak, herhangi bir anabilim dalı lisansüstü programından ilişiği kesilerek veya bir lisansüstü programı tamamlayarak yeniden başka bir programa başlamak isteyen öğrencilerden en fazla bir yarıyıl ara vererek başvuranlar için ALES koşulu aranmaz.c) YDS’den en az 50 puan veya Üniversitelerarası Kurulca kabul edilen ve bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre ulusal veya uluslararası bir sınavdan eşdeğeri puan almak zorundadırlar. Tezsiz yüksek lisans programlarında yabancı dil sınav puanı zorunlu değildir; ancak tezsiz yüksek lisans programına öğrenci kabulünde ilgili anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile yabancı dil koşulu da aranabilir.ç) Adaylar mülakatta 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Mülakatta, talep edilmişse, adayın sunduğu referans mektubu ve neden yüksek lisans yapmak istediğini, hedeflerini belirten kompozisyonu dikkate alınarak sözlü değerlendirme yapılır.d) Yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; ALES puanı, lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede ALES puanının % 50'si, lisans not ortalamasının % 20'si  ve mülakat sonucunun % 30'u dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasında sıralama yapılır.e) ALES puanı koşulu aranmayan tezsiz yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede lisans not ortalamasının % 50'si  ve mülakat sonucunun % 50'si dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasında sıralama yapılır.f) Güzel Sanatlar Fakültesi ile Devlet Konservatuvarı  anabilim/anasanat dallarına öğrenci kabulünde ALES puan koşulu aranmaz. Öğrenci kabulünde bu maddenin birinci fıkrasının (e) bendi hükümleri uygulanır.