Eğitim Bilimleri Enstitüsü

Eğitimin Felsefi, Sosyal ve Tarihi Temelleri (DR) Programı

  • Derece Doktora
  • Program Tipi Doktora
  • Program Dili Türkçe
  • Eğitim Türü Tam zamanlı
  • Program Direktörü Doç.Dr. Raşit ÇELİK

Tanıtım

Programın tarihi boyutunda temel sorunsal insanlık tarihinin başlangıcından bu yana var olmuş medeniyetlerde eğitimin temel karakteristiklerinin ve beraberinde Türk Eğitim Tarihinin temel özelliklerinin incelenmesi ve diğer toplumların eğitim sistemleriyle tarihsel bir perspektiften karşılaştırılmasıdır. Sosyolojik boyutta ise eğitim ve toplum ilişkisi, makro-sosyolojik kuramlarda eğitim konusunun ele alınış biçimleri, Dünyada ve Türkiye’de Eğitim Sosyolojisinin bir disiplin olarak gelişimi ve gündemi temel konulardır. Program, insanlık tarihinin en temel konularından biri olan eğitimi, felsefi temelleri açısından araştıran, yorumlayan ve bilimin diğer alanlarıyla ilişkisi bağlamında analiz eden bir yaklaşıma dayanmaktadır. Bu bağlamda hem dünyadaki gelişmeler hem de Türk eğitim sistemindeki gelişmeleri felsefi zemin üzerinden karşılaştırmalı olarak ele almaktadır. Ayrıca güncel siyaset ve sosyolojik gelişmelerin eğitim felsefesi üzerindeki yansımalarını analiz etmektedir.   

Programın Amacı

Programın amacı bireylere dünyada ve ülkede eğitim tarihinin ana evrelerine ilişkin temel bilgileri ve eğitim ve toplum ilişkisini sosyolojik bir bakış açısıyla ele almalarına olanak sağlayacak temel sosyolojik bilgileri ve bu konulara ilişkin bilimsel bir bakış açısı kazandırarak, bireyleri akademik çalışmalar yapmaya hazır kılmaktır.Program, insanlık tarihinin en temel konularından biri olan eğitimi, felsefi temelleri açısından araştıran, yorumlayan ve bilimin diğer alanlarıyla ilişkisi bağlamında analiz eden bir yaklaşıma dayanmaktadır. Bu bağlamda hem dünyadaki gelişmeler hem de Türk eğitim sistemindeki gelişmeleri felsefi zemin üzerinden karşılaştırmalı olarak ele almaktadır. Ayrıca güncel siyaset ve sosyolojik gelişmelerin eğitim felsefesi üzerindeki yansımalarını analiz etmektedir.   

Ders Listesi

Ders Kazanımları

Bilimsel araştırma yöntemlerini kullanarak tarihsel doküman ve kaynakları inceleyip, analiz eder ve elde edilen verileri mevcut eğitim problemlerinin çözümü için öneri geliştirmekte kullanır. Eğitim sosyolojisinin temel konu alanlarını kuramsal bakış açısıyla değerlendirir ve eğitim ve toplumu karşılıklılık prensibi çerçevesinde tartışır. Alanın temel problemlerine ilişkin duyarlılık kazanarak alandaki boşlukları doldurmaya yönelik bilimsel çalışmalar yapabilir; Felsefi metin ve kaynakları inceleyerek analiz eder ve elde edilen verileri hem kendi tarihsel döneminin eğitim koşulları açısından değerlendirir hem de mevcut eğitim problemlerinin çözümünde öneri geliştirmek için kullanır.
Medeniyetlerin eğitim sistemlerinin ve tarihsel süreçte eğitimin çeşitli medeniyetlerde gelişim aşamalarının bilgisi
Türk Eğitim Tarihinin Ana Evrelerine İlişkin Bilgiler
Sosyolojinin Temel Kavramları ve Sorunlarının Bilgisi
Sosyolojik kuramların eğitim sorununu ele alış biçimlerinin bilgisi
Eğitim Sosyolojisinin gelişimi ve temel konu alanlarının bilgisi
Medeniyetlerin eğitim sistemlerini ilişkilendirir ve ortak ve farklı yönlerini analiz eder
Türk Eğitim Sistemini Türk toplumunun dönemlere göre içinde bulunduğu koşullar ve coğrafi şartlar ve yaşam biçimleri çerçevesinde ele alır
Toplumsal hayatın eğitime, eğitimin de toplumsal hayata yansımalarını analiz eder
Arşiv, kütüphane ve saha çalışmalarını titizlikle yapar ve elde edilen verileri bilimsel ilkelere uygun biçimde analiz eder ve bilimsel yayın haline getirerek paylaşır
Alana ilişkin terminolojiyi ve temel sorunları bilme, alanın dünyada ve ülkedeki gündemini takip etme
Eğitim ve topluma ilişkin meseleleri sosyolojik bakış açısıyla değerlendirir
İnsanlık tarihi boyunca ortaya çıkmış eğitim-öğretim yöntemlerini felsefi bağlamda analiz edecek bilgi birikimine sahip olur.
Eğitim felsefesini, disiplinler arası bir yaklaşım temelinde ele alarak, alana yeni bir tartışma getirebilir.
Felsefi argüman ve tartışmalardan yararlanarak, alanıyla ilgili bir soruna çözüm önerisi getirebilir.
Eğitim Felsefesi alanında edindiği bilgileri uygulama düzeyine taşır.
Bir eğitim sorununu felsefi düzlemde çözebilmek için tartışma metinleri yazar, raporlar hazırlar.
Alana ilişkin temel okuma ve tartışmalara hakim olur ve elde ettiği verileri bilimsel ilkelere uygun bir biçimde analiz ederek hem akademik düzeyde hem de eğitim politikalarının belirlenmesi çerçevesinde paylaşır.
Alana ilişkin edindiği bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilir. Öğrenim hayatıyla ilgili gelişimini hem dünyadaki gelişmeler hem de Türkiye’deki gelişmeler temelinde yönlendirebilir.
Alanındaki güncel gelişmeleri takip eder. Bunun için en az bir yabancı dili sözlü ve yazılı iletişim kurabilecek düzeyde bilir.
Alana ilişkin akademik ilişkiler dışında, çeşitli dernek, topluluk ve organizasyonlarla işbirliği yapar.
İşbirliği kurduğu kurumların çalışmalarına ilişkin katkı sağlayacak ya da eleştirel bir bakış açısı getirecek çalışmalar yapar.
Alanı ile ilgili konularda politika, uygulama alanı ve stratejiler geliştirir.
Alanı ile ilgili veri toplanması, yorumlanması, uygulanması ve duyurulması aşamalarında aktif görev alır.
Alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ülkedeki mevcut koşullar bağlamında değerlendirir.
Ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ve ekiple çalışma becerilerini kullanma
Çalışmalarında bilimsel araştırma becerilerini kullanma
Etik kurallara uyma
İletişim becerilerini etkili kullanma
Alanla ilgili uluslararası alanyazını izleyecek düzeyde bir yabancı dili etkili kullanma
Üst düzey düşünme becerilerini (eleştirel düşünme, problem çözme, yaratıcı düşünme, karar verme, yansıtma) kullanma
Alanı ile ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde alanyazını inceleyerek değerlendirir.
İncelediği alanyazına dayalı olarak araştırma önerileri geliştirir.
Geliştirdiği önerilerden bir konu belirler ve bu konu hakkında rapor hazırlar.
Hazırladığı araştırma raporunu tartışır ve sunar.
Alanyazın araştırması yapar.
Alanındaki çalışmalarda yararlanılan ekipmanları kullanabilir.
Doktora yeterlik sınavı hazırlık çalışması süresince elde edilen kaynaklardan sonuçlar çıkarabilir.
Alanı ile ilgili edinilen bilgileri yazılı ve sözlü olarak yorumlayabilir.

Kazanılan Derece

Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler Doktora Derecesi kazanırlar.

Kariyer Seçenekleri

Bu programdan mezun olanlar, “Bilim Uzmanı” unvanını alır ve akademik kadrolarda görev alabilir. Ayrıca bakanlıkların uzman ve uzman yardımcılığı kadrolarında ve özel eğitim kurumlarının danışma kurullarında görev alabilirler. 

Akademik Gelecek

Bu programdan mezun olan öğrenciler, doktora sonrası programlarında öğrenim görmek üzere başvuruda bulunabilirler.

Mezuniyet Şartları

Doktora programı, tezli yüksek lisans derecesi ile başvuranlar için 21 ulusal krediden ve 240 AKTS kredisinden az olmamak üzere en az yedi ders, seminer çalışması, diğer öğrenim etkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıyla ilgili tek ya da çok isimli ulusal ya da uluslararası hakemli bir dergide yayımlanan bir makale, tez önerisi ve tez çalışmasından oluşur. 240 AKTS kredisinin 120 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 120 AKTS kredisi de uzmanlık alan derslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.Dört yıllık lisans derecesi ile kabul edilmiş öğrenciler için 42 ulusal krediden ve 300 AKTS kredisinden az olmamak üzere on dört ders, iki seminer çalışması, diğer öğrenim etkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıyla ilgili tek ya da çok isimli ulusal ya da uluslararası hakemli bir dergide yayımlanan bir makale, tez önerisi ve tez çalışmasından oluşur. 300 AKTS kredisinin 180 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 120 AKTS kredisi de uzmanlık alan derslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.

Kazanılan Derece Şartları

Doktora programı, tezli yüksek lisans derecesi ile başvuranlar için 21 ulusal krediden ve 240 AKTS kredisinden az olmamak üzere en az yedi ders, seminer çalışması, diğer öğrenim etkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıyla ilgili tek ya da çok isimli ulusal ya da uluslararası hakemli bir dergide yayımlanan bir makale, tez önerisi ve tez çalışmasından oluşur. 240 AKTS kredisinin 120 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 120 AKTS kredisi de uzmanlık alan derslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.Dört yıllık lisans derecesi ile kabul edilmiş öğrenciler için 42 ulusal krediden ve 300 AKTS kredisinden az olmamak üzere on dört ders, iki seminer çalışması, diğer öğrenim etkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıyla ilgili tek ya da çok isimli ulusal ya da uluslararası hakemli bir dergide yayımlanan bir makale, tez önerisi ve tez çalışmasından oluşur. 300 AKTS kredisinin 180 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 120 AKTS kredisi de uzmanlık alan derslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.Öğrencilerin bir dersten başarılı sayılması için 4.00 tam puan üzerinden 3.00 alması gerekir.

Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Harf notlarının katsayıları ve 100 puan üzerinden karşılıkları aşağıda gösterilmiştir.Puanlar                                 Notlar                    Katsayılar90-100                                  A                                            4,0085-89                                    B1                                          3,5080-84                                    B2                                          3,2575-79                                    B3                                          3,0070-74                                    C1                                          2,7565-69                                    C2                                          2,5060-64                                    C3                                          2,0050-59                                    F1                                           1,5049 ve aşağısı                         F2                                           0,00Bir öğrencinin bir yarıyılda/yılda aldığı derslerden (B3) 3,00 ve üstünde not aldığı dersler başarılı sayılır. Öğrenci, zorunlu derslerden başarılı olmak zorundadır. Başarısız olunan seçmeli dersler yerine farklı ders alınabilir.

Nasıl Kayıt Olabilirim?

Doktora programlarına başvuruda bulunacak adayların aşağıdaki koşulları sağlamış olması gerekir:a) Doktora programına başvurabilmek için adayların lisans veya tezli yüksek lisans diplomasına sahip olmaları gerekir. Yabancı ülkelerdeki lisans veya tezli yüksek lisans programını bitirmiş Türk uyruklu öğrencilerin Yükseköğretim Kurulundan denklik belgesi de almaları gerekir. Lisans derecesi ile başvuracak adayların lisans not ortalamalarının 4.00 katsayı üzerinden en az 3.00 veya 100 puan üzerinden eşdeğeri olması gerekir. Tezli yüksek lisans diplomasına sahip adayların yüksek lisans not ortalamasının 4.00 katsayı üzerinden en az 2.75 veya 100 puan üzerinden eşdeğeri olması gerekir.b)Tezli yüksek lisans diplomasına sahip olan adayların, başvurdukları programın puan türünde ALES’ten en az 55 tam puan almış olmaları gerekir. Dört yıllık lisans diploması ile doktora programlarına başvuran adayların  başvurdukları programın puan türünde ALES’ten en az 80 tam puan almaları gerekir. c)Doktora programına başvuran adayların YDS’den en az 55 veya Üniversitelerarası Kurul tarafından kabul edilen bir yabancı dil sınavından bu puana eşdeğer bir puan almaları gerekir. Yabancı uyruklu öğrencilerin, ana dilleri dışında İngilizce, Fransızca, Almanca dillerinden birinden YDS’den en az 55 puan veya Üniversitelerarası Kurul tarafından kabul edilen bir yabancı dil sınavından bu puana eşdeğer bir puan almaları gerekir. Anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve Enstitü Yönetim Kurulu onayı ile bu dillere ek olarak başka bir dil belgesi de istenebilir.d)Doktora programına öğrenci kabulünde; ALES puanı, lisans ve/veya yüksek lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. e)Güzel Sanatlar Fakültesi ile Devlet Konservatuarına öğrenci kabulünde, adı geçen fakülte ve konservatuar mezunlarından ALES puanı istenmez. f) İlgili anabilim dalı/anasanat dalının önerisi ve enstitü yönetim kurulunun kararı ile doktora  programına kabul için özel koşullar istenebilir.