Eğitim Bilimleri Enstitüsü

Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (DR) Programı

Tanıtım

Ölçme ve Değerlendirme Bölümü’nde,doktora düzeyinde yürütülen eğitim programlarında; ölçme ve değerlendirmenin temel kavramlarıyla, bu alanın temel kuramlarını içeren ve insan davranışlarının ölçülmesinde kullanılan psikolojik ölçme araçlarının (testlerin) geliştirilmesi, uyarlanması; uygulanması ve sonuçların değerlendirilmesi süreçleriyle ilgili bilgi ve beceriler kazandırılmaktadır. Bu kapsamda; ölçme ve değerlendirme, istatistik, araştırma yöntemleri, psikometri, psikolojik özelliklerin (zeka, başarı, ilgi, tutum, kişilik vb) ölçülmesi, psikolojik ölçme araçlarının geliştirilmesi (test geliştirme)- uyarlanması temeline dayalı kuramsal ve uygulamalı dersler okutulmaktadır.

Programın Amacı

İnsanlığın gelişimini ve toplumun daha refah bir düzeye ulaşmasını amaçlayan; ölçme ve değerlendirme alanı ile ilgili bilgi üreten, paylaşan, üretilen ve tüketilen bilginin bilimsel temellere dayanmasına katkıda bulunan; araştırma yöntem ve tekniklerinde donanımlı; bilimsel tutum ve davranışlara sahip; bilgi ve iletişim teknolojilerini etkili kullanarak alandaki sorunlara bilimsel bakış açısıyla çözüm önerileri getirebilen; yeni gelişmelere açık ve sürekli gelişimi bir yaşam biçimi olarak algılayan; yaratıcı ve eleştirel düşünebilen; ölçme ve değerlendirmenin, eğitim, psikolojik hizmetler ve eğitim politikalarındaki rolünü kavramış ölçme ve değerlendirme uzmanları ve akademisyenler yetiştirmek. 

Ders Listesi

Ders Kazanımları

Ölçme ve değerlendirme doktora programını bitiren bireylerin,- insan haklarına demokratik, toplumsal,bilimsel,kültürel değerlere ve mesleki etik ilkelere uygun davranması,- Türkçeyi doğru ve etkili kullanması,- çalışmalarında bilgi teknolojilerini etkili olarak kullanması,-  sorumlara bilimsel bakış açısı ile yaklaşması,- bilimsel bilgi ve becerilerini kullanarak araştırmalar yapması,- araştırmalarda bilimsel tutum ve davranışlar sergilemesi,- araştırma ve yayın etiğine uygun davranması,- bilimsel çalışmalarını ulusal ve uluslararası düzeyde paylaşma ve faydaya dönüştürme sorumluluğunu taşıması,- mesleki bilgi ve becerilerini sürekli olarak geliştirmesi beklenmektedir.
PY1. Öğretimi geliştirme, rehberlik, araştırma ve yönetsel amaçlara yönelik karar alanlarında kullanılacak ölçme ve değerlendirme ilke, yöntem ve teknikleri hakkında bilgi sahibi olur.
PY2. Ölçme araçlarının psikometrik niteliklerini arttırmada alınması gereken önlemler hakkında bilgi sahibi olur.
PY3. Ölçme aracı geliştirme çalışmalarında yararlanılan psikolojik değişkenlerle (başarı, yetenek, tutum, ilgi, kişilik vb.) ilgili kuramlar hakkında bilgi sahibi olur.
PY4. Öğretimi geliştirme, rehberlik, araştırma ve yönetsel amaçlara yönelik karar alanlarında kullanılacak ölçme araçlarının geliştirilme süreçlerinde belli başlı test kuramlarının temeller hakkında bilgi sahibi olur.
PY5. Yüksek lisans düzeyinde edindiği bilgilere dayalı olarak farklı kültürlerde ve farklı amaçlar için geliştirilmiş (seçme, sınıflama, yerleştirme, rehberlik vb. karar alanlarında kullanılan) ölçme araçlarının uyarlama sürecindeki aşamalar hakkında bilgi sahibi olur.
PY6. Alanı ile ilgili karmaşık yapıdaki problemlerin çözümü için kullanılacak farklı bilimsel araştırma yöntem ve teknikler hakkında bilgi sahibi olur.
PY7. Nicel ve nitel araştırma verilerinin çözümlenmesinde kullanılan yazılımlar hakkında bilgi sahibi olur.
PY8. İleri istatistiksel teknikler hakkında bilgi sahibi olur.
PY9. Öğretimi geliştirme, rehberlik, araştırma ve yönetsel amaçlara yönelik karar alanlarında ölçme ve değerlendirme yöntem ve tekniklerini uygular.
PY10. Ölçme araçlarının psikometrik niteliklerini artırmada gereken önlemleri alır.
PY11. Psikolojik değişkenlerle (başarı, yetenek, tutum, ilgi, kişilik vb.) ilgili kuramlarına dayalı olarak seçme, sınıflama, yerleştirme, rehberlik vb. karar alanlarında kullanılacak ölçme araçlarını geliştirir.
PY12. Öğretimi geliştirme, rehberlik, araştırma ve yönetsel amaçlara yönelik karar alanlarında kullanılacak ölçme araçlarını farklı test kuramları çerçevesinde geliştirme çalışmalarına katkı sağlar.
PY13. Yüksek lisans düzeyinde edindiği bilgilere dayalı olarak farklı kültürlerde ve farklı amaçlar için geliştirilmiş (seçme, sınıflama, yerleştirme, rehberlik vb. karar alanlarında kullanılan) ölçme araçlarını orijinal kültürden hedef kültüre uyarlar.
PY14. Alanı ile ilgili karmaşık yapıdaki problemlerin çözümü için farklı bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerini seçer.
PY15. Alanıyla ilgili önemli ve yeni problemlere çözüm getirmek amacıyla bilimsel araştırmalar planlar.
PY16. Nicel ve nitel araştırma verilerinin çözümlenmesinde yararlanılan yazılımları kullanır.
PY17. Farklı alanlarda karmaşık yapıdaki problemlerin çözümü için uygun istatistiksel tekniği seçer.
PY18. Yüksek lisans düzeyinde edinmiş olduğu yeterlikleri de kullanarak öğretimi geliştirme, rehberlik, araştırma ve yönetsel amaçlara yönelik karar alanlarında ölçme ve değerlendirme sorunlarını çözer.
PY19. Öğretimi geliştirme, rehberlik, araştırma ve yönetsel amaçlara yönelik karar alanlarında kullanılacak ölçme araçlarını farklı test kuramlarına göre geliştirir.
PY20. Yüksek lisans düzeyinde edindiği bilgilere dayalı olarak farklı kültürlerde ve farklı amaçlar (seçme, sınıflama, yerleştirme, rehberlik vb.) için geliştirilmiş ölçme araçlarını uyarlama çalışmalarını yönlendirir.
PY21. Alanıyla ilgili önemli ve yeni problemleri çözmek için yürütülen ulusal ve uluslararası projelerde sorumluluk alır.
PY22. Psikolojik değişkenlerle (başarı, yetenek, tutum, ilgi, kişilik vb.) ilgili kuramlarına dayalı olarak seçme, sınıflama, yerleştirme, rehberlik vb. karar alanlarında kullanılacak ölçme araçlarının niteliğini geliştirici yazılı ve sözlü öneriler oluşturur.
PY23. Alanıyla ilgili önemli ve yeni problemleri çözmek için araştırma yapar.
PY24. Alanıyla ilgili problemlere yönelik düşüncelerini ve çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek hedef gruplarla paylaşır.
PY25. Farklı alanlarda yapılan araştırmalarda kullanılacak istatistiksel teknikler ile ilgili danışmanlık yapar.
PY26. Farklı uygulama alanlarında kullanılan ölçme araçlarının psikometrik niteliklerini arttıracak öneriler geliştirir.
PY27. Nicel ve nitel araştırma verilerinin çözümlenmesinde yararlanılan farklı yazılımlar arasından amaca uygun olanı kullanır.
PY28. Nicel ve nitel araştırma verilerinin çözümlenmesinde kullanılan yazılım çıktılarını yorumlar.
Ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ve ekiple çalışma becerilerini kullanma
Çalışmalarında bilimsel araştırma becerilerini kullanma
Etik kurallara uyma
İletişim becerilerini etkili kullanma
Alanla ilgili uluslararası alanyazını izleyecek düzeyde bir yabancı dili etkili kullanma
Üst düzey düşünme becerilerini (eleştirel düşünme, problem çözme, yaratıcı düşünme, karar verme, yansıtma) kullanma
Alanı ile ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde alanyazını inceleyerek değerlendirir.
İncelediği alanyazına dayalı olarak araştırma önerileri geliştirir.
Geliştirdiği önerilerden bir konu belirler ve bu konu hakkında rapor hazırlar.
Hazırladığı araştırma raporunu tartışır ve sunar.
Alanyazın araştırması yapar.
Alanındaki çalışmalarda yararlanılan ekipmanları kullanabilir.
Doktora yeterlik sınavı hazırlık çalışması süresince elde edilen kaynaklardan sonuçlar çıkarabilir.
Alanı ile ilgili edinilen bilgileri yazılı ve sözlü olarak yorumlayabilir.

Kazanılan Derece

Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler Doktora Derecesi kazanırlar.

Kariyer Seçenekleri

Program mezunları, gerekli bilgi ve becerilerikazandıktan sonra bakanlık birimlerinde veya özel öğretim kurumlarında eğitimuzmanı olarak çalışabilmektedir. Programın bir başka istihdam alanı üniversitelerdir. Programmezunlarının bir kısmı başka üniversitelerde ve/veya başka alanlarda doktoraprogramlarına devam ederek akademik personel olarak çalışabilmektedir. 

Akademik Gelecek

Bu programdan mezun olan öğrenciler, doktora sonrası programlarında öğrenim görmek üzere başvuruda bulunabilirler.

Mezuniyet Şartları

Doktora programı, tezli yüksek lisansderecesi ile başvuranlar için 21 ulusal krediden ve 240 AKTS kredisindenaz olmamak üzere en az yedi ders, seminer çalışması, diğer öğrenimetkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıyla ilgili tek ya da çok isimliulusal ya da uluslararası hakemli bir dergide yayımlanan bir makale, tezönerisi ve tez çalışmasından oluşur. 240 AKTS kredisinin 120 AKTSkredisi dersler ve seminerden, 120 AKTS kredisi de uzmanlık alanderslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.Dört yıllık lisans derecesi ile kabuledilmiş öğrenciler için 42 ulusal krediden ve 300 AKTS kredisinden azolmamak üzere on dört ders, iki seminer çalışması, diğer öğrenimetkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıyla ilgili tek ya da çok isimliulusal ya da uluslararası hakemli bir dergide yayımlanan bir makale, tezönerisi ve tez çalışmasından oluşur. 300 AKTS kredisinin 180 AKTSkredisi dersler ve seminerden, 120 AKTS kredisi de uzmanlık alanderslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.

Kazanılan Derece Şartları

Doktora programı, tezli yüksek lisansderecesi ile başvuranlar için 21 ulusal krediden ve 240 AKTS kredisindenaz olmamak üzere en az yedi ders, seminer çalışması, diğer öğrenimetkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıyla ilgili tek ya da çok isimliulusal ya da uluslararası hakemli bir dergide yayımlanan bir makale, tezönerisi ve tez çalışmasından oluşur. 240 AKTS kredisinin 120 AKTSkredisi dersler ve seminerden, 120 AKTS kredisi de uzmanlık alanderslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.Dört yıllık lisans derecesi ile kabuledilmiş öğrenciler için 42 ulusal krediden ve 300 AKTS kredisinden azolmamak üzere on dört ders, iki seminer çalışması, diğer öğrenimetkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıyla ilgili tek ya da çok isimliulusal ya da uluslararası hakemli bir dergide yayımlanan bir makale, tezönerisi ve tez çalışmasından oluşur. 300 AKTS kredisinin 180 AKTSkredisi dersler ve seminerden, 120 AKTS kredisi de uzmanlık alanderslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.Öğrencilerin bir dersten başarılı sayılması için 4.00 tam puan üzerinden 3.00 alması gerekir.

Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Harf notlarının katsayıları ve 100 puan üzerinden karşılıkları aşağıda gösterilmiştir.Puanlar                                 Notlar                    Katsayılar90-100                                  A                                            4,0085-89                                    B1                                          3,5080-84                                    B2                                          3,2575-79                                    B3                                          3,0070-74                                    C1                                          2,7565-69                                    C2                                          2,5060-64                                    C3                                          2,0050-59                                    F1                                           1,5049 ve aşağısı                         F2                                           0,00Bir öğrencinin bir yarıyılda/yıldaaldığı derslerden (B3) 3,00 ve üstünde not aldığı dersler başarılısayılır. Öğrenci, zorunlu derslerden başarılı olmak zorundadır.Başarısız olunan seçmeli dersler yerine farklı ders alınabilir.

Nasıl Kayıt Olabilirim?

Doktora programlarına başvuruda bulunacak adayların aşağıdaki koşulları sağlamış olması gerekir:a) Doktora programına başvurabilmekiçin adayların lisans veya tezli yüksek lisans diplomasına sahipolmaları gerekir. Yabancı ülkelerdeki lisans veya tezli yüksek lisansprogramını bitirmiş Türk uyruklu öğrencilerin Yükseköğretim Kurulundandenklik belgesi de almaları gerekir. Lisans derecesi ile başvuracakadayların lisans not ortalamalarının 4.00 katsayı üzerinden en az 3.00veya 100 puan üzerinden eşdeğeri olması gerekir. Tezli yüksek lisansdiplomasına sahip adayların yüksek lisans not ortalamasının 4.00 katsayıüzerinden en az 2.75 veya 100 puan üzerinden eşdeğeri olması gerekir.b)Tezli yüksek lisans diplomasınasahip olan adayların, başvurdukları programın puan türünde ALES’ten enaz 55 tam puan almış olmaları gerekir. Dört yıllık lisans diploması iledoktora programlarına başvuran adayların  başvurdukları programın puantüründe ALES’ten en az 80 tam puan almaları gerekir. c)Doktora programına başvuranadayların YDS’den en az 55 veya Üniversitelerarası Kurul tarafındankabul edilen bir yabancı dil sınavından bu puana eşdeğer bir puanalmaları gerekir. Yabancı uyruklu öğrencilerin, ana dilleri dışındaİngilizce, Fransızca, Almanca dillerinden birinden YDS’den en az 55 puanveya Üniversitelerarası Kurul tarafından kabul edilen bir yabancı dilsınavından bu puana eşdeğer bir puan almaları gerekir. Anabilim dalıakademik kurulu önerisi ve Enstitü Yönetim Kurulu onayı ile bu dillereek olarak başka bir dil belgesi de istenebilir.d)Doktora programına öğrencikabulünde; ALES puanı, lisans ve/veya yüksek lisans not ortalaması vemülakat sonucu değerlendirilir. e)Güzel Sanatlar Fakültesi ile DevletKonservatuarına öğrenci kabulünde, adı geçen fakülte ve konservatuarmezunlarından ALES puanı istenmez. f)İlgili anabilim dalı/anasanat dalının önerisi ve enstitü yönetimkurulunun kararı ile doktora  programına kabul için özel koşullaristenebilir.