Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Ergen Sağlığı (DR) Programı

  • Derece Doktora
  • Program Tipi Doktora
  • Program Dili Türkçe
  • Eğitim Türü Tam zamanlı
  • Program Direktörü Prof. Dr. Zehra AYCAN

Tanıtım

Yaşamın evrelerine bakıldığında; çocukluk, adolesan (ergenlik) /gençlik, erişkin dönem ve yaşlılık olarak sıralanabilir. Sağlık açısından bu dönemlerin   sağlıklı olma hali, hastalılardan korunma , hastalıklarının yönetimi ve rehabilitayonu farklılıklar içermektedir. Ülkemizde çocukluk, erişkin ve yaşlılık dönemleri için özelleşmiş sağlık hizmetleri sunulmaktadır. Bununla birlikte adolesan konusundaki hizmetler yetersizdir. Adolesan  sağlığının  korunması ve geliştirilmesi, adolesanlara özgün sağlık hizmet sunumu ile   mezuniyet öncesi ve mezuniyet sonrası adolesan sağlığı ve hastalıkları konusunda eğitimlerin yapılması ve sürdürülmesinde  gerekli olan insan gücünde yetersizlikler mevcuttur.  Ayrıca ülkemizin adolesan ve genç nüfusunun fazla olduğu dikkate alındığında gelecek nesillerin sağlığı için adolesan dönemde ülke ve dünya sorunları dikkate alınarak toplum sağlığı politikalarının geliştirilmesine de ihtiyaç vardır.  Adolesan dönem DSÖ tanımıyla 10-19 yaş aralığını kapsayan (günümüzde 21 yaşa kadar uzadığı kabul edilmektedir) uzun bir dönemdir ve çocukluktan erişkinliğe geçişi içeren fiziksel, psikososyal birçok değişiklikleri ve problemleri kapsar. Adolesanların  bu değişimleri sağlıklı bir şekilde geçirebilmesi, riskli davranışların önlenmesi, oluşan fiziksel (boy kısalıkları, puberte problemleri, meme hastalıkları, jinekomasti, jinekolojik ve obstretrik hastalıklar, anormal uterin kanamalar, varikosel, yeme bozuklukları, obezite, dermatolojik problemler, ortopedik sorunlar, sporcu sağlığı, ve diğer kronik hastalıklar) ve psikolojik hastalıkların (anksiyete, depresyon, psikoz ve diğer psikyatrik hastalıklar, dikkat eksikliği hiperaktivite bozuklukları, bağımlılıklar, ihmal ve istismar, suisit, madde kullanımı, somatoform bozukluklar), sosyal problemlerin (okul başarısızlığı, sosyal izolasyon, sağlıklı iletişim kurma, başetme ve hayır deme becerilerinin geliştirilmesi, riskli davranış önlenmesi gibi)  yönetilebilmesi gerekmektedir. Bu yönetim multidispliner bir yaklaşım gerektirir ve bu yaklaşımları doğru koordine etmek gerekir. Adolesanlar ne çocuktur ne de erişkin; bu nedenle onların sorunları farklı bir disiplin tarafından ele alınmalı ve gerekli durumlarda diğer disiplinlerle işbirliği halinde çalışılmalıdır.   Bu gerekçeler dikkate alındığında ; adolesan sağlığının korunması, geliştirilmesi, etkin ve doğru hizmet sunulması yanında; alan ile ilgili araştırmaların yapılması ve gerekli durumlarda ülkenin adolesan sağlığının gelişimi için Sağlık Otoriteleri ile işbirliği yapılabilmesi için ‘Adolesan Sağlığı Doktora Programı’ açılarak kalifiye insan gücü yetiştirilmesi gerekmektedir. Adolesan Sağlığı Doktorası ülkemizde yalnızca iki üniversitede (Hacettepe Üniversitesi-2004 ve İstanbul Üniversitesi-2018) verilmekte olup, şu anda yalnızca beş kişi bu alanda doktorasını tamamlamış, yedi kişinin de eğitim süreci devam etmektedir. Dolayısıyla  bu konuda kapasite geliştirmeye ve yetişmiş insan gücüne ihtiyaç vardır.Programı yöneten Bilim Dalı başkanı Prof. Dr. Zehra Aycan, Erasmus koordinatörü Doç Dr Seçkin Doğaner'dir.

Programın Amacı

Bu programın amacı; adolesan sağlığının korunması ve geliştirilmesine katkı sunabilecek, adolesan dönemin fiziksel, psikososyal hastalıklarını ve sorunlarını yönetebilecek, erken tanı ve tedavi yapabilecek, adolesan sağlığı konusunda araştırmalar yapabilecek ve yayımlayabilecek, adolesan sağlığı ve hastalıkları konusunda mezuniyet öncesi, mezuniyet sonrası eğitimler yapabilecek, halk eğitimleri yapabilecek, ülkemizdeki ve dünyadaki adolesan sağlığının geliştirilmesine katkıda bulunabilecek ve bu konuda sağlık politikaları üreterek sağlık otoriteleri ile işbirliği yapabilecek kalifiye insan gücü yetiştirmektir.

Ders Listesi

Ders Kazanımları

1- Adolesan dönemin özellikleri, adolesan sağlığının korunması, fiziksel ve psikososyal hastalık ve problemleri konusunda yeterli bilgiye sahip olarak , bu dönemin sorunlarını yönetir.2- Adolesan sağlığı alanında multidisipliner çalışma prensiplerine sahip olur.3- Adolesan sağlığı alanında bağımsız olarak araştırma sürecini tasarlar, uygular ve sonuçlandırır.4- Yaptığı araştırmaları ulusal ve uluslararası sunum yapabilir, makale yazabilir ve yayınlar. 5- Adolesan sağlığı alanındaki bir problemi, bağımsız olarak kurgulayıp, çözüm yöntemi geliştirebilir, çözüm üretebilir ve sonuçları değerlendirip ve gerektiğinde uygulayabilir.6- Bilime yenilik getiren, yeni bir bilimsel yöntem geliştiren ya da bilinen bir yöntemi bir alana uygulayan özgün bir çalışmayı, ulusal ve/veya uluslararası hakemli dergilerde yayınlayıp, alanındaki bilginin sınırlarını genişleterek bilime katkıda bulunacaktır.7- Adolesan Sağlığının korunması ve geliştirilmesinde ilgili otoritelerle işbirliği yapar8- Sağlık konusunda doğru iletişim ve etik ilkeleri benimser ve uygular.
Adolesan sağlığı alanında multidisipliner çalışma prensiplerine sahip olma
Adolesan dönemin özellikleri, adolesan sağlığının korunması, fiziksel ve psikososyal hastalık ve problemleri konusunda yeterli bilgiye sahip olarak , bu dönemin sorunlarını yönetme
Adolesan sağlığı alanında bağımsız olarak araştırma sürecini tasarlama, uygulama ve sonuçlandırma.
Yaptığı araştırmaları ulusal ve uluslararası sunum yapabilme, makale yazabilme ve yayınlama.
Adolesan sağlığı alanındaki bir problemi, bağımsız olarak kurgulama, çözüm yöntemi geliştirebilme çözüm üretebilme ve sonuçları değerlendirip ve gerektiğinde uygulayabilme.
Bilime yenilik getiren, yeni bir bilimsel yöntem geliştiren ya da bilinen bir yöntemi bir alana uygulayan özgün bir çalışmayı, ulusal ve/veya uluslararası hakemli dergilerde yayınlayıp, alanındaki bilginin sınırlarını genişleterek bilime katkıda bulunma.
Adolesan Sağlığının korunması ve geliştirilmesinde ilgili otoritelerle işbirliği yapma
Sağlık konusunda doğru iletişim ve etik ilkeleri benimseme ve uygulama

Kazanılan Derece

Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler Doktora Derecesi kazanırlar.

Kariyer Seçenekleri

Adolesan Sağlığı Doktora Programını tamamlayan doktorlar; 1- Üniversite Hastanelerinin Adolesan Bilim Dallarında çalışarak, eğitim, araştırma ve hizmet sunumunda yer alabilirler. Şu anda ülkemizde yalnızca dört üniversitede bilim dalı vardır ve yetersiz insan gücü ile çalışmaktadır.2- Eğitim Araştırma Hastanelerinin Adolesan Poliklinik/Kliniklerinde çalışarak eğitim, araştırma ve hizmet sunumunda yer alabilirler. Şu anda yalnızca iki Çocuk Hastanesinde adolesan polikliniği vardır ve yetersiz insan gücü ile çalışmaktadır. 3- Sağlık Bakanlığının Adolesan Sağlığı Dairesinde çalışarak ülkemizde adolesan sağlığının geliştirilmesinde hizmet verebilirler4- Sağlık Bakanlığına bağlı diğer kurum ve kuruluşlarda (Toplum Sağlığı Merkezi, Aile Sağlığı Merkezi..) çalışabilirler. (Şu anda Sağlık Bakanlığı Aile Sağlığı Merkezlerinde ‘Adolesan Sağlığı Birimleri oluşturulmaya başlanmıştır).5- Sağlık Bakanlığı Ergen Sağlığı Enstitüsinde  istihdam edilebilirler.   

Akademik Gelecek

Bu programdan mezun olan öğrenciler, doktora sonrası programlarında öğrenim görmek üzere başvuruda bulunabilirler.

Mezuniyet Şartları

Doktora programı, tezli yüksek lisans derecesi ile başvuranlar için 21 ulusal krediden ve 240 AKTS kredisinden az olmamak üzere en az yedi ders, seminer çalışması, diğer öğrenim etkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıyla ilgili tek ya da çok isimli ulusal ya da uluslararası hakemli bir dergide yayımlanan bir makale, tez önerisi ve tez çalışmasından oluşur. 240 AKTS kredisinin 120 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 120 AKTS kredisi de uzmanlık alan derslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.Dört yıllık lisans derecesi ile kabul edilmiş öğrenciler için 42 ulusal krediden ve 300 AKTS kredisinden az olmamak üzere on dört ders, iki seminer çalışması, diğer öğrenim etkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıyla ilgili tek ya da çok isimli ulusal ya da uluslararası hakemli bir dergide yayımlanan bir makale, tez önerisi ve tez çalışmasından oluşur. 300 AKTS kredisinin 180 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 120 AKTS kredisi de uzmanlık alan derslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.

Kazanılan Derece Şartları

Doktora programı, tezli yüksek lisans derecesi ile başvuranlar için 21 ulusal krediden ve 240 AKTS kredisinden az olmamak üzere en az yedi ders, seminer çalışması, diğer öğrenim etkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıyla ilgili tek ya da çok isimli ulusal ya da uluslararası hakemli bir dergide yayımlanan bir makale, tez önerisi ve tez çalışmasından oluşur. 240 AKTS kredisinin 120 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 120 AKTS kredisi de uzmanlık alan derslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.Dört yıllık lisans derecesi ile kabul edilmiş öğrenciler için 42 ulusal krediden ve 300 AKTS kredisinden az olmamak üzere on dört ders, iki seminer çalışması, diğer öğrenim etkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıyla ilgili tek ya da çok isimli ulusal ya da uluslararası hakemli bir dergide yayımlanan bir makale, tez önerisi ve tez çalışmasından oluşur. 300 AKTS kredisinin 180 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 120 AKTS kredisi de uzmanlık alan derslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.Öğrencilerin bir dersten başarılı sayılması için 4.00 tam puan üzerinden 3.00 alması gerekir.

Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Harf notlarının katsayıları ve 100 puan üzerinden karşılıkları aşağıda gösterilmiştir.Puanlar                                 Notlar                    Katsayılar90-100                                  A                                            4,0085-89                                    B1                                          3,5080-84                                    B2                                          3,2575-79                                    B3                                          3,0070-74                                    C1                                          2,7565-69                                    C2                                          2,5060-64                                    C3                                          2,0050-59                                    F1                                           1,5049 ve aşağısı                         F2                                           0,00Bir öğrencinin bir yarıyılda/yılda aldığı derslerden (B3) 3,00 ve üstünde not aldığı dersler başarılı sayılır. Öğrenci, zorunlu derslerden başarılı olmak zorundadır. Başarısız olunan seçmeli dersler yerine farklı ders alınabilir.

Nasıl Kayıt Olabilirim?

Doktora programlarına başvuruda bulunacak adayların aşağıdaki koşulları sağlamış olması gerekir:a) Doktora programına başvurabilmek için adayların lisans veya tezli yüksek lisans diplomasına sahip olmaları gerekir. Yabancı ülkelerdeki lisans veya tezli yüksek lisans programını bitirmiş Türk uyruklu öğrencilerin Yükseköğretim Kurulundan denklik belgesi de almaları gerekir. Lisans derecesi ile başvuracak adayların lisans not ortalamalarının 4.00 katsayı üzerinden en az 3.00 veya 100 puan üzerinden eşdeğeri olması gerekir. Tezli yüksek lisans diplomasına sahip adayların yüksek lisans not ortalamasının 4.00 katsayı üzerinden en az 2.75 veya 100 puan üzerinden eşdeğeri olması gerekir.b)Tezli yüksek lisans diplomasına sahip olan adayların, başvurdukları programın puan türünde ALES’ten en az 55 tam puan almış olmaları gerekir. Dört yıllık lisans diploması ile doktora programlarına başvuran adayların  başvurdukları programın puan türünde ALES’ten en az 80 tam puan almaları gerekir.c)Doktora programına başvuran adayların YDS’den en az 55 veya Üniversitelerarası Kurul tarafından kabul edilen bir yabancı dil sınavından bu puana eşdeğer bir puan almaları gerekir. Yabancı uyruklu öğrencilerin, ana dilleri dışında İngilizce, Fransızca, Almanca dillerinden birinden YDS’den en az 55 puan veya Üniversitelerarası Kurul tarafından kabul edilen bir yabancı dil sınavından bu puana eşdeğer bir puan almaları gerekir. Anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve Enstitü Yönetim Kurulu onayı ile bu dillere ek olarak başka bir dil belgesi de istenebilir.d)Doktora programına öğrenci kabulünde; ALES puanı, lisans ve/veya yüksek lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir.e)Güzel Sanatlar Fakültesi ile Devlet Konservatuarına öğrenci kabulünde, adı geçen fakülte ve konservatuar mezunlarından ALES puanı istenmez.f)İlgili anabilim dalı/anasanat dalının önerisi ve enstitü yönetim kurulunun kararı ile yüksek lisans programına kabul için özel koşullar istenebilir.