Sosyal Bilimler Enstitüsü

Bilim Tarihi (YL) Programı

Tanıtım

Bilim Tarihi, sistemli pozitif bilgi olarak tanımlanan bilimin tarih içindeki gelişimini inceleyen ve açıklayan bir disiplindir. Bunu yaparken, kuramların çeşitli çağlarda ortaya çıkışını ve kabul edilişini, bilim adamlarının bilgiyi üretme biçimlerini ve bunun toplumsal etkilerini, bilimin felsefe, din ve sanat gibi diğer düşünsel etkinliklerle ilişkilerini, bilim ve teknoloji ilişkisini, gündelik hayatta bilimin yerini ve önemini sorgulayarak bilimi bütün yönleriyle tanıtmaya çalışır. Son yıllarda ortaya çıkan bilim sosyolojisi ve bilim psikolojisi konularıyla da bağlantılı olarak bilimin özellikleri irdelenir. Bilim Tarihi Anabilim Dalı Lisansüstü Programı'nda bu temel üzerine, bir etkinlik olarak bilimin, onun ürünü olarak bilimsel bilginin anlaşılması ve ortaya çıkış koşullarının açıklanmasına yönelik çalışmalar yürütülür.

Programın Amacı

Bilim Tarihi Lisansüstü Programı, iki yıllık yüksek lisans ve dört yıllık doktora programı olmak üzere verdiği eğitim süresince epistemoloji tarihi ve genel olarak da dünyaya / doğaya  bakış bağlamında bilimselliğin gelişim süreçlerini ve koşullarını bütünsel olarak kavrayabilmiş öğrenciler yetiştirmeyi amaçlar. Bu amacı gerçekleştirmek için, lisansüstü program bilim tarihinin ve felsefesinin çeşitli alanlarına yönelik tarihsel ve sistematik derslerden oluşturulmuştur. Öğrencinin yüksek lisans ya da doktora tez aşamasına hazırlayacak ve onu destekleyecek gerekli temel bilgileri edinmesini sağlayacak nitelikte hazırlanmış olan dersleri almasının ardından hazırlanacak yüksek lisans ve doktora tezlerinin, bilim etkinliğini tarihsel olarak aydınlatacak, bilgi ve bilimle ilgili güncel sorunlara çözüm önerebilecek ya da çözüme katkı sağlayabilecek içerikte olması amaçlanır. Bu yönde, 'bilim çalışmaları' olarak adlandırılan (bilim tarihi, felsefesi, sosyolojisi ve teknoloji tarihi) alana özgün katkılarda bulunabilmek hedeflenir.

Ders Listesi

Ders Kazanımları

Bilim tarihinin bir özel alanında edinmiş olduğu bilgileri araştırma ve özgün metin çalışmasıyla geliştirir, derinleştirir, bununla ilgili çalışmalar yürütür ve alanında daha önce bilinmeyen yeni metinleri deşifre ederek dönemin bilim anlayışına yeni bir ışık tutar.
PY1. Belli başlı bilim insanları ve onların bilimsel ürünlerine ve bilim dallarına ilişkin bilgiye sahip olur.
PY2. Bilimsel düşüncenin tarihsel gelişimi çerçevesinde temel kavramlar ve bu kavramların tanımına ilişkin bilgiye sahip olur.
PY3. Bilimsel Yönteme ve bu yönde yapılan metodoloji çalışmalarına ilişkin bilgiye sahip olur.
PY4. Bilimsel Düşünce bağlamında dünya görüşlerinin arka planında yatan varsayımları belirleyebilme becerisi edinir.
PY5. Geliştirdiği düşünceleri ve yaptığı araştırmaları akademik formatta yazabilme ve savunabilme becerisi edinir.
PY6. Bilim dallarına ilişkin tarihsel bilgiye ve ilgili bilim dalının genel olarak bilimsel düşünce ile ilişkisine dair kavramsal bilgiye sahip olur.
PY7. Bilimsel Düşünce bağlamında dünya görüşlerinin arka planında yatan varsayımları belirleyebilme becerisi edinir.
PY8. Geliştirdiği düşünceleri ve yaptığı araştırmaları akademik formatta yazabilme ve savunabilme becerisi edinir.
PY9. Alanındaki inceleme ve çalışmalarını yazılı ve sözlü olarak paylaşabilme ve 'tezlerini' rasyonel temelde savunabilme yetkinliği kazanır.
PY10. Çağın başat etkinliği olan bilime ilişkin sorunlara düşünsel yanıtlar geliştirebilir.
PY11. Bilgi ve gerçekliğe ilişkin problemlerin tarihsel temellerini teşhis edebilme ve 'bilimsellik' temelinde tartışabilme yetkinliği kazanır.
PY12. Bilim Tarihi ve Felsefesinin özel bir konusunda uzmanlık kazanır. Bu konunun genel bilim tarihi ile tarihsel ve kavramsal bağlarını açık olarak kurabilme yetkinliği kazanır.
PY13. Çalışma alanının gereği doğrultusunda, Osmanlıca bilimsel ve felsefi metinleri birincil kaynaklardan okuyabilme yetkinliği kazanır.
P14. Bilgi, bilim, teknoloji ilişkisi bağlamında, insan - doğa, insan- çevre ilişkisi hakkında bilgiye sahip olur ve bu ilişkiden doğabilecek sorunlara çözüm önerileri geliştirecek yetkinliğe sahip olur.
Ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ve ekiple çalışma becerilerini kullanma
Çalışmalarında bilimsel araştırma becerilerini kullanma
Etik kurallara uyma
İletişim becerilerini etkili kullanma
Alanla ilgili uluslararası alanyazını izleyecek düzeyde bir yabancı dili etkili kullanma
Üst düzey düşünme becerilerini (eleştirel düşünme, problem çözme, yaratıcı düşünme, karar verme, yansıtma) kullanma
Alanı ile ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde alanyazını inceleyerek değerlendirir.
İncelediği alanyazına dayalı olarak araştırma önerileri geliştirir.
Geliştirdiği önerilerden bir konu belirler ve bu konu hakkında rapor hazırlar.
Hazırladığı araştırma raporunu tartışır ve sunar.

Kazanılan Derece

Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler Yüksek Lisans derecesi kazanırlar.

Kariyer Seçenekleri

Bilim Tarihi Lisansüstü Programı'nın Yüksek Lisans aşamasını başarı ile tamamlayanlar "Bilimde Uzmanlık Derecesi" ve yüksek lisans diploması alırlar. Doktora aşamasını tamalayanlar ise 'Doktor (phD)' ünvanı ile mezun olurlar. Adaylar akademik kariyer yapabilecekleri gibi bilimle ilgili çeşitli kurumlarda da görev alabilirler.

Akademik Gelecek

Bu programdan mezun olan öğrenciler, doktora programlarında öğrenim görmek üzere başvuruda bulunabilirler.

Mezuniyet Şartları

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğer öğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasını içeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisans programları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerinden değerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılı sayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75 almaları gerekir.

Kazanılan Derece Şartları

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğer öğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasını içeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisans programları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerinden değerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılı sayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75 almaları gerekir.

Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Harf notlarının katsayıları ve 100 puan üzerinden karşılıkları aşağıda gösterilmiştir.Puanlar                Notlar                   Katsayılar90-100                  A                            4,0085-89                    B1                          3,5080-84                    B2                          3,2575-79                    B3                         3,0070-74                    C1                          2,7565-69                    C2                          2,5060-64                    C3                          2,0050-59                    F1                           1,5049 ve aşağısı       F2                           0,00Bir öğrencinin bir yarıyılda/yılda aldığı derslerden (C1) 2,75 ve üstünde not aldığı dersler sayılır. Öğrenci, zorunlu derslerden başarılı olmak zorundadır. Başarısız olunan seçmeli dersler yerine farklı ders alınabilir.

Nasıl Kayıt Olabilirim?

Tezli ve tezsiz yüksek lisans programlarına başvuruda bulunacak adayların aşağıdaki koşulları sağlamış olması gerekir:a) Bir lisans diplomasına sahip olmaları, yabancı ülkelerdeki lisans programını bitirmiş Türk uyruklu öğrencilerin Yükseköğretim Kurulundan alacakları denklik belgesine de sahip olmaları gerekir ve lisans not ortalamasının, ikinci öğretimde yürütülen tezsiz yüksek lisans programları için de geçerli olmak üzere, 4.00 katsayı üzerinden en az 2.00 olması gerekir.b) ALES’ten başvurdukları programın puan türünde en az 55 tam puan almış olmaları gerekir. Uluslararası geçerliği olan lisansüstü giriş sınavı sonuçları bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre değerlendirilebilir. En az 55 ALES puanı sağlayarak lisansüstü eğitime başlamış ancak, herhangi bir anabilim dalı lisansüstü programından ilişiği kesilerek veya bir lisansüstü programı tamamlayarak yeniden başka bir programa başlamak isteyen öğrencilerden en fazla bir yarıyıl ara vererek başvuranlar için ALES koşulu aranmaz.c) YDS’den en az 50 puan veya Üniversitelerarası Kurulca kabul edilen ve bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre ulusal veya uluslararası bir sınavdan eşdeğeri puan almak zorundadırlar. Tezsiz yüksek lisans programlarında yabancı dil sınav puanı zorunlu değildir; ancak tezsiz yüksek lisans programına öğrenci kabulünde ilgili anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile yabancı dil koşulu da aranabilir.ç) Adaylar mülakatta 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Mülakatta, talep edilmişse, adayın sunduğu referans mektubu ve neden yüksek lisans yapmak istediğini, hedeflerini belirten kompozisyonu dikkate alınarak sözlü değerlendirme yapılır.d) Yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; ALES puanı, lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede ALES puanının % 50'si, lisans not ortalamasının % 20'si ve mülakat sonucunun % 30'u dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasında sıralama yapılır.e) ALES puanı koşulu aranmayan tezsiz yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede lisans not ortalamasının % 50'si ve mülakat sonucunun % 50'si dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasında sıralama yapılır.f) Güzel Sanatlar Fakültesi ile Devlet Konservatuvarı anabilim/anasanat dallarına öğrenci kabulünde ALES puan koşulu aranmaz. Öğrenci kabulünde bu maddenin birinci fıkrasının (e) bendi hükümleri uygulanır.