Sosyal Bilimler Enstitüsü

Türk İşaret Dili Tercümanlığı (YL) Programı

  • Derece Yüksek Lisans
  • Program Tipi Tezsiz Yüksek Lisans (II.Ögr)
  • Program Dili Türkçe
  • Eğitim Türü Program tam zamanlıdır.
  • Program Direktörü Prof. Dr. Gülsün Leyla UZUN

Tanıtım

Türk İşaret Dili Tercümanlığı Tezli Yüksek Lisans Programı, dünya üniversitelerindeki örneklerine benzer şekilde İşaret Dilleri ve Türk İşaret Dili Tercümanlığını bağımsız ve bilimsel bir araştırma alanı olarak ele almayı sağlayacak doktora düzeyindeki çalışmalar için gerekli olan akademik alt yapının oluşturulabilmesi amacıyla hazırlanmıştır.

Programın Amacı

Türk İşaret Dili Tercümanlığı Tezli Yüksek Lisans Programı’nın amacı, Türkçe, İşaret Dilleri ve Türk İşaret Dili hakkında dil bilinci gelişmiş, her iki dilin kültürü ve kurumları konusunda bilgili, çeviri dalında kuramsal ve eleştirel bilgi birikimine, aynı zamanda uygulama deneyimine sahip sosyal bilimler, siyaset bilimi, ekonomi, edebiyat, tarih gibi konularda alan bilgisiyle ve terminolojilerle tanışık uzman Türk İşaret Dili tercümanları yetiştirmektir. Programa katılacak öğrencilerde diğer şartların yanı sıra en az B1 düzeyinde Türk İşaret Dili yeterliliğine sahip olmak şartı aranmaktadır.

Ders Listesi

Ders Kazanımları

Çalışma dillerini farklı iletişim durumlarında etkin bir biçimde kullanabilecek düzeyde bilen, çeviri dalında kuramsal ve eleştirel bilgi birikimine, aynı zamanda uygulama deneyimine sahip alana özgü bilgi ve becerilerini sürekli geliştirerek günlük yaşamına ve mesleki ortamlara yansıtabilen nitelikli Türk İşaret Dili tercümanları yetiştirmektir.
Tercümanlığın temel kavramlarını tanımlar, tercümanlığın alt alanlarına yönelik kavramlara ilişkin bilgi sahibi olma.
Çalıştığı dillerin, dilbilgisine ve kültürlerine hâkim olma.
İşaret dili tercümanlığı ile ilişkin çağdaş yaklaşımlara ve yöntemlere hâkim olma.
Çevirmenlik meslek bilgisine sahip olma.
Çeviribilim alanındaki ulusal ve uluslararası gelişmeleri izler, mesleki bilgi ve becerilerini sürekli olarak geliştirme.
Eleştirel ve yaratıcı düşünme, problem çözme ve analiz-sentez-değerlendirme yetisine sahip olma.
Çeviribilim yaklaşımlarına ilişkin kuramsal ve uygulamalı alanlarla ilgili yeterlilik düzeyini geliştirme.
Yazılı, sözlü, işitsel, görsel kaynak metni; işverenin taleplerine, metnin özelliklerine, alımlama koşullarına, kullanılan terimceye, alan diline ve yerel kullanıma uygun olarak erek dile aktarma.
Çevirileri kaynak metnin içeriği, görsel özellikleri ve amacına uygunluğu açısından değerlendirme ve düzeltme.
Çeviri sürecindeki değişik aşamaları, çeviri stratejilerini ve karşılaşılan sorunları tanımlar ve bu sorunların çözümlerine ilişkin yöntemler geliştirme.
Tek veya çok dilli terminoloji çalışması yapma.
Bağımsız çalışmalarında bilimsel yöntem ve teknikleri temel alarak çeviribilim ve Türk İşaret Dili alanları ile ilgili güncel araştırmaları izleme.
İşaret dili tercümanlığı ilgili ders kapsamında elde edilen bilgileri, önceki alan bilgileri ile ilişkilendirerek neden-sonuç ve karşı-tez ilişkileri kurma yoluyla değerlendirme.
Alana özgü bilgi ve becerilerini sürekli geliştirerek günlük yaşamına ve mesleki ortamlara yansıtma.
İşaret dili tercümanlığı ilgili güncel gelişmeleri ve kendi çalışmalarını, nicel ve nitel verilerle destekleyerek alanındaki ve alan dışındaki gruplara aktarma.
Alanının gerektirdiği düzeyde bilgi ve çeviri teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma.
İşaret dili çevirisi ilgili elde edilen bilgileri, neden-sonuç ve eleştiri süzgecinden geçirir, değerlendirir ve çeviri ortamlarına aktarma.
Çalışma dillerini farklı iletişim durumlarında kullanabilecek düzeyde bilme.
Çalıştığı alanlarda çeviri yapabilecek düzeyde terminoloji ve özel alan bilgisine sahipt olma.
Birey olarak mesleği ile ilgili görev ve sorumluluklarına, bilimsel ve etik ilkelerine uygun davranma.
Dilin toplumsal değişkelerini ve bireyin iletişimsel amaçlarını dikkate alarak uygun terminoloji kullanarak çeviri yapma.

Kazanılan Derece

Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler Yüksek Lisans derecesi kazanırlar.

Kariyer Seçenekleri

Mezunlar kamuda ve özel sektörde Türk İşaret Dili Tercümanı olarak görev alabilir. Akademisyen olarak Türkiye’de ve yurt dışındaki üniversitelerde çalışabilirler.

Akademik Gelecek

Tezli Yüksek Lisans programlarından mezun olanlar, doktora programlarına başvuruda bulunabilirler. Tezsiz Yüksek Lisans programlarından mezun olanlar Doktora programlarına başvuramazlar.

Mezuniyet Şartları

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTSkredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğeröğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasınıiçeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisansprogramları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluylaen az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerindendeğerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılısayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75almaları gerekir.

Kazanılan Derece Şartları

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTSkredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğeröğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasınıiçeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisansprogramları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluylaen az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerindendeğerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılısayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75almaları gerekir.

Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Harf notlarının katsayıları ve 100 puan üzerinden karşılıkları aşağıda gösterilmiştir.Puanlar                Notlar                   Katsayılar90-100                  A                            4,0085-89                    B1                          3,5080-84                    B2                          3,2575-79                    B3                         3,0070-74                    C1                          2,7565-69                    C2                          2,5060-64                    C3                          2,0050-59                    F1                           1,5049 ve aşağısı       F2                           0,00Bir öğrencininbir yarıyılda/yılda aldığı derslerden (C1) 2,75 ve üstünde not aldığıdersler sayılır. Öğrenci, zorunlu derslerden başarılı olmak zorundadır.Başarısız olunan seçmeli dersler yerine farklı ders alınabilir.

Nasıl Kayıt Olabilirim?

Tezli ve tezsiz yüksek lisans programlarına başvuruda bulunacakadayların aşağıdaki koşulları sağlamış olması gerekir:a) Bir lisans diplomasına sahip olmaları, yabancı ülkelerdeki lisansprogramını bitirmiş Türk uyruklu öğrencilerin Yükseköğretim Kurulundanalacakları denklik belgesine de sahip olmaları gerekir ve lisans notortalamasının, ikinci öğretimde yürütülen tezsiz yüksek lisansprogramları için de geçerli olmak üzere, 4.00 katsayı üzerinden en az2.00 olması gerekir.b) ALES’ten başvurdukları programın puan türünde en az 55 tam puan almışolmaları gerekir. Uluslararası geçerliği olan lisansüstü giriş sınavısonuçları bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a)bendine göre değerlendirilebilir. En az 55 ALES puanı sağlayaraklisansüstü eğitime başlamış ancak, herhangi bir anabilim dalı lisansüstüprogramından ilişiği kesilerek veya bir lisansüstü programıtamamlayarak yeniden başka bir programa başlamak isteyen öğrencilerdenen fazla bir yarıyıl ara vererek başvuranlar için ALES koşulu aranmaz.c) YDS’den en az 50 puan veya Üniversitelerarası Kurulca kabul edilen vebu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göreulusal veya uluslararası bir sınavdan eşdeğeri puan almak zorundadırlar.Tezsiz yüksek lisans programlarında yabancı dil sınav puanı zorunludeğildir; ancak tezsiz yüksek lisans programına öğrenci kabulünde ilgilianabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayıile yabancı dil koşulu da aranabilir.ç) Adaylar mülakatta 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Mülakatta,talep edilmişse, adayın sunduğu referans mektubu ve neden yüksek lisansyapmak istediğini, hedeflerini belirten kompozisyonu dikkate alınaraksözlü değerlendirme yapılır.d) Yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; ALES puanı, lisans notortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede ALESpuanının % 50'si, lisans not ortalamasının % 20'si ve mülakat sonucunun% 30'u dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi veenstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasındasıralama yapılır.e) ALES puanı koşulu aranmayan tezsiz yüksek lisans programlarınaöğrenci kabulünde; lisans not ortalaması ve mülakat sonucudeğerlendirilir. Değerlendirmede lisans not ortalamasının % 50'si vemülakat sonucunun % 50'si dikkate alınarak anabilim dalı akademik kuruluönerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puanalanlar arasında sıralama yapılır.f) Güzel Sanatlar Fakültesi ile Devlet Konservatuvarı anabilim/anasanatdallarına öğrenci kabulünde ALES puan koşulu aranmaz. Öğrenci kabulündebu maddenin birinci fıkrasının (e) bendi hükümleri uygulanır.