Sosyal Bilimler Enstitüsü

Türk İşaret Dili Tercümanlığı (DR) Programı

Tanıtım

Türk İşaret Dili Tercümanlığı Doktora Programı dünya üniversitelerindeki örneklerine benzer şekilde İşaret Dilleri ve Türk İşaret Dili Tercümanlığını bağımsız ve bilimsel bir araştırma alanı olarak ele almak üzere hazırlanmıştır. Türk İşaret Dili alanındaki akademik çalışmaların tercümanlık alanıyla bütünleştirilmesi ve bu alanda doktora düzeyinde uzman tercümanların yetiştirilmesi programın temel hedefidir.

Programın Amacı

Türk İşaret Dili Tercümanlığı Doktora Programı’nın amacı, İşaret Dilleri ve Türk İşaret Dili Tercümanlığını bağımsız ve bilimsel bir araştırma alanı olarak ele almaktır. Bu yolla konunun kuramsal, tarihsel, eleştirel ve yöntemsel boyutlarına ışık tutacak araştırmalar yapılmasına olanak tanınacaktır. Doktora programının önceliklerinden biri İşaret Dili Tercümanlıği alanının zorunlu biçimde kaynak bilgisini oluşturan İşaret Dilleri ve Türk İşaret Dili’ne yönelik özelliklerin dilbilimsel betimlemelerini ortaya koyarak incelemektir. Yanı sıra toplum ve onun doğal ve ama özerk bir parçası olan SAĞIR TOPLUMU arasındaki kültürel ve sözel etkileşimi söylembilim, toplumbilim ve kullanımbilim ilke ve hedeflerine yönelik olarak sorgulamak da bu programın özelleşmiş amaçlarından biridir. Programa katılacak öğrencilerde diğer şartların yanı sıra en az B1 düzeyinde Türk İşaret Dili yeterliliğine sahip olmak şartı aranmaktadır.

Ders Listesi

Ders Kazanımları

Alanının gerektirdiği üst düzeydeki bilgiyi ve çeviri teknolojilerini etkin bir şekilde kullanmanın yanı sıra çalışma dillerinde karşılaştırmalı dilbilim ilke ve hedefleri doğrultusunda akademik araştırmalar ve yayınlar gerçekleştiren, Türk İşaret Dili ve İşaret Dilleri hakkında uluslararası literatüre kuramsal katkılarda bulunmayı hedefleyen yüksek akademik donanımlı Türk İşaret Dili tercümanları yetiştirmektir.
İşaret dili tercümanlığına ilişkin kavramsal ve kuramsal bilgiye hâkim olma.
Çalıştığı dillerin, dilbilgisine ve kültürlerine hâkim olma.
Eleştirel ve yaratıcı düşünme, problem çözme ve analiz-sentez-değerlendirme yetisine sahip olma.
Dilin toplumsal, coğrafi, tarihsel, biçemsel değişkelerinin işlevlerini ve anlamlarını tanımlama.
Çeviribilim alanındaki ulusal ve uluslararası gelişmeleri izler, mesleki bilgi ve becerilerini sürekli olarak geliştirme.
Çeviri sorunlarının çözümlerine ilişkin strateji ve yöntemleri bilme ve uygulama.
Kaynak ve erek dildeki farklı türdeki metinlerin küçük ve büyük ölçekli yapılarını çözümleme.
Çevirileri kaynak metnin içeriği, görsel özellikleri ve amacına uygunluğu açısından değerlendirme ve düzeltme.
Çeviribilim yaklaşımlarına ilişkin kuramsal ve uygulamalı alanlarla ilgili yeterlilik düzeyini geliştirme.
Çeviri sürecinde gerekli kaynaklara erişerek kaynakları etkin bir şekilde çeviri sürecine dahil etme.
Bağımsız çalışmalarında bilimsel yöntem ve teknikleri temel alarak çeviribilim ve Türk İşaret Dili alanları ile ilgili güncel araştırmaları izleme.
Tercümanlık alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanır ve araştırmalar yürütme.
Hayat boyu öğrenmenin önemini benimseyerek, alanı ve ilgili alanlara ilişkin güncel gelişmeleri takip ederek kendini geliştirme.
İş hayatının gereksinimlerini ve iş profillerini izleyerek bilgi ve becerisini kullanma.
Çeviri sürecinde kararlar alır, eleştiri yapar ve yaratıcılık gösterme.
İşaret dili tercümanlığı ilgili güncel gelişmeleri ve kendi çalışmalarını, nicel ve nitel verilerle destekleyerek alanındaki ve alan dışındaki gruplara aktarma.
Çeviribilim, Dilbilim, Sağır Çalışmaları gibi alanlardan elde edilen bilgileri tercümanlık mesleğiyle ilgili problemlere uygulama.
Çalıştığı alanlarda çeviri yapabilecek düzeyde terminoloji ve özel alan bilgisine sahip olma.
Dilin toplumsal değişkelerini ve bireyin iletişimsel amaçlarını dikkate alarak uygun terminoloji kullanarak çeviri yapma.

Kazanılan Derece

Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler Doktora Derecesi kazanırlar.

Kariyer Seçenekleri

Mezunlar kamuda ve özel sektörde Türk İşaret Dili Tercümanı olarak görev alabilir. Akademisyen olarak Türkiye’de ve yurtdışındaki üniversitelerde çalışabilirler.

Akademik Gelecek

Bu programdan mezun olan öğrenciler, doktora sonrası programlarında öğrenim görmek üzere başvuruda bulunabilirler.

Mezuniyet Şartları

Doktora programı, tezli yüksek lisans derecesi ile başvuranlar için 21 ulusal krediden ve 240 AKTS kredisinden az olmamak üzere en az yedi ders, seminer çalışması, diğer öğrenim etkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıyla ilgili tek ya da çok isimli ulusal ya da uluslararası hakemli bir dergide yayımlanan bir makale, tez önerisi ve tez çalışmasından oluşur. 240 AKTS kredisinin 120 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 120 AKTS kredisi de uzmanlık alan derslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.Dört yıllık lisans derecesi ile kabul edilmiş öğrenciler için 42 ulusal krediden ve 300 AKTS kredisinden az olmamak üzere on dört ders, iki seminer çalışması, diğer öğrenim etkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıyla ilgili tek ya da çok isimli ulusal ya da uluslararası hakemli bir dergide yayımlanan bir makale, tez önerisi ve tez çalışmasından oluşur. 300 AKTS kredisinin 180 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 120 AKTS kredisi de uzmanlık alan derslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.

Kazanılan Derece Şartları

Doktoraprogramı, tezli yüksek lisans derecesi ile başvuranlar için 21 ulusalkrediden ve 240 AKTS kredisinden az olmamak üzere en az yedi ders,seminer çalışması, diğer öğrenim etkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıylailgili tek ya da çok isimli ulusal ya da uluslararası hakemli birdergide yayımlanan bir makale, tez önerisi ve tez çalışmasından oluşur.240 AKTS kredisinin 120 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 120 AKTSkredisi de uzmanlık alan derslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.Dörtyıllık lisans derecesi ile kabul edilmiş öğrenciler için 42 ulusalkrediden ve 300 AKTS kredisinden az olmamak üzere on dört ders, ikiseminer çalışması, diğer öğrenim etkinlikleri, yeterlik sınavı, alanıylailgili tek ya da çok isimli ulusal ya da uluslararası hakemli birdergide yayımlanan bir makale, tez önerisi ve tez çalışmasından oluşur.300 AKTS kredisinin 180 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 120 AKTSkredisi de uzmanlık alan derslerinden oluşan tez çalışmasından oluşur.Öğrencilerin bir dersten başarılı sayılması için 4.00 tam puan üzerinden 3.00 alması gerekir.

Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Harf notlarının katsayıları ve 100 puan üzerinden karşılıkları aşağıda gösterilmiştir.Puanlar                  Notlar                    Katsayılar90-100                  A                             4,0085-89                     B1                           3,5080-84                     B2                           3,2575-79                     B3                          3,0070-74                     C1                           2,7565-69                     C2                           2,5060-64                     C3                           2,0050-59                     F1                           1,5049 ve aşağısı         F2                           0,00Biröğrencinin bir yarıyılda/yılda aldığı derslerden (B3) 3,00 ve üstündenot aldığı dersler başarılı sayılır. Öğrenci, zorunlu derslerdenbaşarılı olmak zorundadır. Başarısız olunan seçmeli dersler yerinefarklı ders alınabilir.

Nasıl Kayıt Olabilirim?

Doktora programlarına başvuruda bulunacak adayların aşağıdaki koşulları sağlamış olması gerekir: a)     Doktoraprogramına başvurabilmek için adayların lisans veya tezli yüksek lisansdiplomasına sahip olmaları gerekir. Yabancı ülkelerdeki lisans veyatezli yüksek lisans programını bitirmiş Türk uyruklu öğrencilerinYükseköğretim Kurulundan denklik belgesi de almaları gerekir. Lisansderecesi ile başvuracak adayların lisans not ortalamalarının 4.00katsayı üzerinden en az 3.00 veya 100 puan üzerinden eşdeğeri olmasıgerekir. Tezli yüksek lisans diplomasına sahip adayların yüksek lisansnot ortalamasının 4.00 katsayı üzerinden en az 2.75 veya 100 puanüzerinden eşdeğeri olması gerekir.b)    Tezliyüksek lisans diplomasına sahip olan adayların, başvurdukları programınpuan türünde ALES’ten en az 55 tam puan almış olmaları gerekir. Dörtyıllık lisans diploması ile doktora programlarına başvuran adayların başvurdukları programın puan türünde ALES’ten en az 80 tam puan almalarıgerekir. c)     Doktoraprogramına başvuran adayların YDS’den en az 55 veya ÜniversitelerarasıKurul tarafından kabul edilen bir yabancı dil sınavından bu puanaeşdeğer bir puan almaları gerekir. Yabancı uyruklu öğrencilerin, anadilleri dışında İngilizce, Fransızca, Almanca dillerinden birindenYDS’den en az 55 puan veya Üniversitelerarası Kurul tarafından kabuledilen bir yabancı dil sınavından bu puana eşdeğer bir puan almalarıgerekir. Anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve Enstitü Yönetim Kuruluonayı ile bu dillere ek olarak başka bir dil belgesi de istenebilir.d)    Doktoraprogramına öğrenci kabulünde; ALES puanı, lisans ve/veya yüksek lisansnot ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. e)    GüzelSanatlar Fakültesi ile Devlet Konservatuarına öğrenci kabulünde, adıgeçen fakülte ve konservatuar mezunlarından ALES puanı istenmez. İlgilianabilim dalı/anasanat dalının önerisi ve enstitü yönetim kurulununkararı ile yüksek lisans programına kabul için özel koşullaristenebilir.