Sosyal Bilimler Enstitüsü

Göç Çalışmaları (YL) Programı

Tanıtım

Günümüzdeki yoğunluğu artan ve sebepleri karmaşıklaşan göç hareketleri, özellikle Batı ülkelerinde gözlemlenen yapısal ekonomik sorunların ve göçmen karşıtı siyasal hareketlerin ve hissiyatın güçlendiği bir bağlamda gerçekleşiyor. Bu durum, küresel kuzeyin göç alan ülkelerindeki bilimsel tartışmalardan kaynağını alan geleneksel kavramsal ve kuramsal çerçeveleri, yöntemsel yaklaşımları ve yine bu ülkelerde uygulanan göç ve asimilasyon/entegrasyon politikalarını sorgulanır hale getiriyor. Bu açıdan göç çalışmaları alanındaki yerleşik yaklaşımların ve göçü yönetmeye ilişkin idari uygulamaların yeniden gözden geçirilme ihtiyacının doğduğu bir geçiş sürecinde olduğumuz söylenebilir. Bugün, büyük ölçekli göç hareketlerinin nasıl anlaşılması gerektiği, nasıl düzenleneceği ve yönetileceği tüm ülkelerde zorlu bir görev halini almıştır.Türkiye, uluslararası göç rejimleri açısından önce dışarıya göç veren, sonra transit geçişlerin güzergâhı haline gelen, nihayet son yıllarda dışarıdan göç alan bir ülke olması nedeniyle küresel düzeyde gündemdeki tartışmalara göç ve mülteciliğe ilişkin bilgi üretimi ile önemli katkılar yapabilecek durumdadır. Gönüllü ve/veya zorunlu olarak göç eden insanların hareketlilik motivasyonları, hedef ülkeye/topluma uyumu, göçün hukuksal boyutu, göçün ekonomisi ve göçmenlerin emek piyasasındaki durumu, göç politikaları, göç aktörlerinin içinde yer aldığı ulusaşırı mekânlar ve topluluklar gibi göç ile ilgili pek çok mesele interdisipliner bir yaklaşım içinde daha fazla incelenmeyi beklemektedir. Bunun yanında göç çalışmaları, doğası gereği farklı disiplinleri bir araya getiren ve onları tutarlı bir bütünlük içinde birleştiren disiplinlerarası bir alandır. Bu nedenle farklı disiplinlerin uzmanları tarafından verilecek birbirileriyle ilişkili dersler ve yürütülecek diğer bilimsel etkinlikler aracılığıyla çağdaş eğitimde gittikçe daha fazla kabul gören bir nitelik olarak disiplinlerarasılık, Göç Çalışmaları YL programının önemli özelliğini oluşturmaktadır. Kamusal faydayı ve eleştirel bilgi üretimini öncelikleyen Göç Çalışmaları YL programı, öğrencilerine kazandıracağı yeterlikleri, çeşitli devlet kurumları ile ulusal/uluslararası sivil toplum kuruluşlarında pratiğe dönüştürebilecekleri çalışma ortaklıkları kurarak onlara istihdam fırsatları yaratmayı da önemsemektedir.

Programın Amacı

Türkiye’nin göç ve mülteciliğe ilişkin sahip olduğu yerel bilgisini küresel platforma taşıma gizil gücünü harekete geçirmek düşüncesiyle Göç Çalışmaları Tezli YL Programı, uluslararası göç bağlamında Türkiye’nin ve Ankara Üniversitesinin bilimsel üretim potansiyelini ve performansını yükseltmek ana amacı çerçevesinde; (1)Araştırma konularını içinde yaşadıkları toplumun dinamiklerinden, sorunlarından etkilenerek seçebilen, topluma gömülü ve toplum için anlamlı faaliyetler gerçekleştirebilen ve bilimsel bilgi üretebilen; (2)Verilen eğitimi göç alanında teorik, metodolojik ve tematik açıdan araştırma kapasitesini geliştirmek ve aynı zamanda bu alandaki mevcut epistemik topluluğun bir parçası olabilmek için kullanabilen; (3)Küresel-yerel bağlamı saptama/yorumlama kapasitesine sahip, bilim dünyası ile ilişki kurabilen ve bilim ağlarının parçası olabilen, bu yolla, dünya ve AB ile bilimsel açıdan bütünleşmiş ve yüksek saygın bireylerin yetiştirilmesini hedeflemektedir. Bu hedefler, bilgi/teori (bilgi üreten kurumlar), uygulama/eylem (sivil toplum kuruluşları ve medya) ve politika (yerel, ulusal ve uluslararası politika yapıcılar/uygulayıcılar) alanlarını kapsamaktadır.Kısaca ifade etmek gerekirse Ankara Üniversitesinin Göç Çalışmaları Tezli Yüksek Lisans Programının amacı, insana, topluma, doğaya duyarlı; kendisinin ve mesleğinin toplumsal gelişmedeki yerini kavramış; mesleğinde yeterlik ve etik sorumluluk kazanmış; sürekli gelişmeyi bir yaşam biçimi olarak algılayan; kamu yararını gözeten; bilgi ve iletişim teknolojilerini etkili olarak kullanan; bilimsel, eleştirel ve yaratıcı düşünebilen; nitelikli bilimsel bilgi üretme potansiyeline ve performansına sahip olan ve göçün anlaşılmasına ve yönetilmesine katkıda bulunacak göç uzmanları yetiştirmektir.

Ders Listesi

Ders Kazanımları

Ankara Üniversitesi Göç Çalışmaları Yüksek Lisans Programı mezunları, göç alanındaki toplumsal dinamiklerinden ve sorunlarından etkilenerek araştırma konuları seçer; göç konusunda teorik, metodolojik ve tematik yetkinliğe sahip olur; göç çalışmalarına ilişkin disiplinler arası ve eleştirel bir bakış kazanır; göç çalışmalarına ilişkin uluslararası literatürü izler; göç alanında topluma gömülü ve toplum için anlamlı faaliyetler gerçekleştirir; göç çalışmaları alanında yeni ve yararlı fikirler ve çözümler içeren bilimsel bilgi üretir; göç çalışmaları epistemolojik topluluğunun bir parçası olur; göç çalışmaları alanındaki paydaşlarla işbirliği geliştirir; göç çalışmaları alanında karar vericilere ve uygulayıcılara politika önerileri geliştirir ve göç çalışmaları alanıyla ilgili her türlü proje veya hedefi planlar ve yönetir.
Göç çalışmaları alanıyla ilgili temel kavramsal bilgilere sahip olma
İleri düzeyde verileri işleyerek bilgi üretebilmek için göç çalışmaları alanının farklı disiplinlerinden gerekli bilgileri edinme ve bu bilgilerin arasındaki ilişkiyi değerlendirme.
Göç çalışmaları alanının gerektirdiği araştırmaları yapmak için araştırma tasarlama ve uygulama bilgisine sahip olma.
Göç olgusunun kendine özgü süreçlerini, iç-dış dinamiklerini, eğilimlerini ve sosyo-mekânsal paternlerini değerlendirme.
Göçü teoriler yardımıyla açıklama; göç süreçlerinin, toplumsal, ekonomik ve mekânsal sonuçlarını yorumlama.
Göç çalışmaları alanıyla ilgili kuramsal bilgileri analiz etme ve uygulamadaki yansımalarını değerlendirme becerisine sahip olma ve bunları kullanarak akademik çalışmalar hazırlama.
Göç çalışmaları alanının gerektirdiği metodolojileri, tasarladığı araştırma projelerinde uygulama becerisi kazanma.
Göç çalışmaları alanı için farklı disiplin alanlarından gelen bilgileri bütünleştirerek yorumlama ve yeni bilgiler oluşturma becerisi gösterme.
Alanındaki ulusal ve/veya uluslararası toplantılarda sözlü ve yazılı özgün sunumlar yapma.
Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunsalları tespit etme ve araştırma yöntemlerini kullanarak çözüm önerileri geliştirme veya çözümleme
Göç çalışmaları alanıyla ilgili her türlü proje veya hedefi planlama ve yönetme.
Alanı ile ilgili en az bir bilimsel makaleyi bireysel çalışma ya da ekip çalışması ile hazırlama
Araştırma sürecinde edilen bilgilere dayanarak neden-sonuç ilişkisi kurma ve bilgileri eleştirel bir bakışla değerlendirme
Alanı ile ilgili ulusal ve uluslararası yayınları izleme.
Alanıyla ilgili çözüm önerilerini bilimsel verilerle desteklemek suretiyle yetkin olanlarla paylaşma
Akademik çalışma ortamında bilgi paylaşma, ortak çalışma ve eleştirel yaklaşımları değerlendirebilme ve çalışmasına katabilme yetkinliğine sahip olma
Göç çalışmaları alanıyla ilgili bilgi ve birikimlerin oluşturulması (toplama, yorumlama ve sonuçların duyurulması) sürecinde toplumsal, kültürel, bilimsel ve etik değerlere uygun hareket etme.
Araştırma bulgularına dayanarak göçün geleceği hakkında öngörülerde bulunma
Göçe ilişkin olgulara dair görüşlerini, alanın sağladığı yöntem ve bilgi kümesini kullanarak geliştirme ve olayları yorumlama.
Alanında özümsediği bilgiyi, problem çözme ve/veya uygulama becerilerini, ulusal ve uluslararası düzeyde ve disiplinlerarası çalışmalarda kullanma.

Kazanılan Derece

Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler, Yüksek Lisans derecesi kazanırlar.

Kariyer Seçenekleri

Göç ve göçmen konularında nitelikli bilimsel bilgi üretimini ve üretilen bilgiyi üniversite içi ve dışı kurumlarla paylaşmayı ve topluma yaymayı hedefleyen Ankara Üniversitesi Göç Çalışmaları Yüksek Lisans Programının mezunlarının rekabetçi iş ortamı dinamikleri içinde olası istihdam alanları, göçle ilgili devlet kurumları [Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün merkez, taşra ve yurtdışı teşkilatları, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı(AFAD) gibi], uluslararası kuruluşlar [Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği(UNHCR) Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı(UNDP), Birleşmiş Milletler Uluslararası Göç Örgütü(IOM) gibi] STK'lar [Türk Kızılayı, Göç ve Mülteci Hizmetleri Müdürlüğü, mülteci ve göçmen dernekleri gibi ] ve üniversiteler (araştırmacı pozisyonu) ve özellikle Göç Çalışmaları Araştırma Merkezleri (proje bursiyerliği), yerel yönetimler [Marmara Belediyeler Birliği, Göç Politikaları Merkezi gibi], medya kuruluşları olabilir.

Akademik Gelecek

Bu programdan mezun olan öğrenciler, doktora programlarında öğrenim görmek üzere başvuruda bulunabilirler.

Mezuniyet Şartları

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğer öğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasını içeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisans programları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerinden değerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılı sayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75 almaları gerekir.

Kazanılan Derece Şartları

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğer öğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasını içeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisans programları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerinden değerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılı sayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75 almaları gerekir.

Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Harf notlarının katsayıları ve 100 puan üzerinden karşılıkları aşağıda gösterilmiştir.Puanlar                                Notlar                   Katsayılar90-100                  A                            4,0085-89                    B1                          3,5080-84                    B2                          3,2575-79                    B3                          3,0070-74                    C1                          2,7565-69                    C2                          2,5060-64                    C3                          2,0050-59                    F1                          1,5049 ve aşağısı         F2                          0,00Bir öğrencinin bir yarıyılda/yılda aldığı derslerden (C1) 2,75 ve üstünde not aldığı dersler sayılır. Öğrenci, zorunlu derslerden başarılı olmak zorundadır. Başarısız olunan seçmeli dersler yerine farklı ders alınabilir.

Nasıl Kayıt Olabilirim?

Tezli ve tezsiz yüksek lisans programlarına başvuruda bulunacak adayların aşağıdaki koşulları sağlamış olması gerekir: a) Bir lisans diplomasına sahip olmaları, yabancı ülkelerdeki lisans programını bitirmiş Türk uyruklu öğrencilerin Yükseköğretim Kurulundan alacakları denklik belgesine de sahip olmaları gerekir ve lisans not ortalamasının, ikinci öğretimde yürütülen tezsiz yüksek lisans programları için de geçerli olmak üzere, 4.00 katsayı üzerinden en az 2.00 olması gerekir. b) ALES’ten başvurdukları programın puan türünde en az 55 tam puan almış olmaları gerekir. Uluslararası geçerliği olan lisansüstü giriş sınavı sonuçları bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre değerlendirilebilir. En az 55 ALES puanı sağlayarak lisansüstü eğitime başlamış ancak, herhangi bir anabilim dalı lisansüstü programından ilişiği kesilerek veya bir lisansüstü programı tamamlayarak yeniden başka bir programa başlamak isteyen öğrencilerden en fazla bir yarıyıl ara vererek başvuranlar için ALES koşulu aranmaz. c) YDS’den en az 50 puan veya Üniversitelerarası Kurulca kabul edilen ve bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre ulusal veya uluslararası bir sınavdan eşdeğeri puan almak zorundadırlar. Tezsiz yüksek lisans programlarında yabancı dil sınav puanı zorunlu değildir; ancak tezsiz yüksek lisans programına öğrenci kabulünde ilgili anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile yabancı dil koşulu da aranabilir. ç) Adaylar mülakatta 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Mülakatta, talep edilmişse, adayın sunduğu referans mektubu ve neden yüksek lisans yapmak istediğini, hedeflerini belirten kompozisyonu dikkate alınarak sözlü değerlendirme yapılır. d) Yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; ALES puanı, lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede ALES puanının % 50'si, lisans not ortalamasının % 20'si ve mülakat sonucunun % 30'u dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasında sıralama yapılır. e) ALES puanı koşulu aranmayan tezsiz yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede lisans not ortalamasının % 50'si ve mülakat sonucunun % 50'si dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasında sıralama yapılır. f) Güzel Sanatlar Fakültesi ile Devlet Konservatuvarı anabilim/anasanat dallarına öğrenci kabulünde ALES puan koşulu aranmaz. Öğrenci kabulünde bu maddenin birinci fıkrasının (e) bendi hükümleri uygulanır.