Fen Bilimleri Enstitüsü

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme (YL) Programı

  • Derece Yüksek Lisans
  • Program Tipi Tezli Yüksek Lisans
  • Program Dili Türkçe
  • Eğitim Türü Program tam zamanlıdır.
  • Program Direktörü Prof. Dr. Aydın GÜNEŞ

Tanıtım

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Programı, Toprak ve Bitki Besleme olmak üzere birbiri ile yakından ilgili iki alt bölümden oluşmaktadır. Toprak Bölümü eğitim süreçlerinde öğrenci toprak oluşumu, gelişimi, sınıflandırılması, toprak etüdü ve haritalama, uzaktan algılama ve coğrafi bilgi sistemleri, fiziksel, kimyasal, biyolojik ve mineralojik özelliklerin saptanması, toprak-su-bitki ilişkileri ve ayrıca tuzluluk alkalilik su ve rüzgar erozyonu, toprak kirliliği, toprak bozunumu ve çölleşme gibi konuları içeren toprak sorunları ve çözümsel uygulamaları ile ilgili konularda yüksek lisans düzeyinde yeterlik kazanır ve Türkiye Toprak ve Su Kaynakları hakkında bilgi sahibi olur. Programın Bitki Besleme AnaBilim Dalı eğitim süreçlerinde ise öğrenci bitki fizyolojisi, bitki biyokimyası, bitkilerin beslenmesi ve gübrelenmesi, tarla ve sera araştırma yöntemleri, laboratuvar analiz teknikleri, toprak idaresi konularında yüksek lisans düzeyinde bilgi ve tecrübe kazanır. 

Programın Amacı

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme yüksek lisans programı çerçevesinde verilen teorik ve pratik bilgilerle toprak kaynaklarının tanımlanması, sınıflandırılması ve sahip oldukları özelliklere göre sürdürülebilir olarak kullanılması, tarıma kazandırılabilir toprakların iyileştirilmesi, toprak-su-bitki ilişkilerinin ve bitki besin maddeleri arasındaki ilişkilerin doğru bir şekilde irdelenmesi, yetiştiricilik koşullarına göre doğru tasarlanmış gübreleme uygulamalarının belirlenmesi gibi araştırma ve çalışma sahalarında kullanılabilecek teorik ve pratik donanımı öğrenciye kazandırmak suretiyle vasıflı yüksek mühendisler yetiştirmek 

Ders Listesi

Ders Kazanımları

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme  uzmanlık alanlarını kapsayan konularda (toprak özelliklerinin arazi  ve laboratuvar şartlarında belirlenmesi, toprak tanımlama, toprak ve bitki besleme sorunlarının belirlenmesi vs) bilgi birkimine sahiptir. Toprak ve Su Kaynaklarının korunması için gerekli vizyonu edinir. Toprak ve Bitki Besleme ile ilgili sorunları tespit edebilir ve sorunların giderilmesine yönelik çözümler üretir ve görüşlerini ulusal/uluslararasın platformlarda paylaşabilicek iletişim gücüne sahiptir.  
Toprak oluşumu ve gelişimi konularında uzmanlık düzeyinde bilgiye sahip olur.
Farklı toprak sınıflandırma sistemlerine göre dünyada ve Türkiyedeki yaygın toprak gruplarının oluştukları coğrafyalar, özellikleri, sınıflandırılması ve nasıl kullanıldıkları konularında bilgi sahibi olur.
Toprak kaynaklarının fiziksel ve kimyasal sorunlarını tespit edebilecek ve sorunlu toprakların ıslahında başvurulabilicek ıslah yöntemleri ve işlemler hakkında teori ve uygulamaya yönelik bilgilere sahiptir.
Toprak kaynaklarının fiziksel ve kimyasal sorunlarını tespit edebilecek ve sorunlu toprakların ıslahında başvurulabilicek ıslah yöntemleri ve işlemler hakkında teori ve uygulamaya yönelik bilgilere sahiptir.
Toprakların su ve rüzgar erozyonuna karşı korunması yöntemleri konusunda teorik ve pratik bilgi sahibi olur
Kültür bitkilerinde yetersiz ve dengesiz beslenme sonucunda ortaya çıkan besin maddesi eksiklikleri konusunda bilgi sahibidir.
Toprağın temel fiziksel, kimyasal ve biyolojik ve mineralojik özelliklerini analiz eder. Sonuçları tarımsal ve çevresel toprak kalitesi açısından yorumlama yeterliği kazanır.
Topraksız bitki yetiştirme teknikleri ve idamesi konularında detaylı bilgilere sahiptir.
Toprak ve bitki analiz sonuçlarına dayanarak farklı bitkilere yönelik nasıl gübreleme yapılacağı konusunda somut öneriler üretebilir.
Tarla ve sera denemeleri tekniği konusunda teorik bilgileri kazanmak suretiyle deneme planlama, kurma, yürütme, sonuçlandırma ve değerlendirme konularında yeterlik kazanır
Gübrelerin üretim teknolojilerinin etkin bir şekilde kullanımı konularında bilgilere sahiptir.
Organik kökenli değişik atıkların özellikleri, dönüşüm prosesleri, tarımsal amaçlı kullanım olanakları, toprağa ve bitki gelişimine etkileri üzerine bilgi sahibidir. Farklı organik materyallerin bitki ve toprak verimine olan etkilerini değerlendirebilir.
Gübre çevre ilişkileri konularına hakimdir.
Organik gübreler ve organik gübrelerin işlenmesi konularında bilgi ve donanıma sahiptir.
Değişik iç/dış mekan süs bitkileri ve çim alanların özellikleri, yetiştirilme istekleri ve gübrelenmeleri hakkında bilgi sahibi olur ve bu tür bitkilerin besin maddesi eksikliklerine ilişkin sorunlar ve çözüm yolları konusunda yeterlik kazanır.
Tarla, endüstri, yağ, çayır ve mera bitkilerinin özellikleri, besin maddesi istekleri ve gübrelenmeleri konularında yeterlik kazanır.
Toprak, bitki, gübre, meyve-sebze vb. örneklerde ulusal ve uluslararası standartlarda yapılan kimyasal analizler hakkında bilgi sahibi olur ve analiz sonuçlarını yorumlama yeterliği kazanır.
Bilimsel proje hazırlığı sürecinde, bilgi toplama, derleme, yorumlama, proje yazma, deneysel planlama ve araştırma ölçütlerini belirleme gibi aşamalarda kullanacağı donanımı edinir.
Uzmanlık alanıyla ilgili olarak toplumun farklı kesimlerini hedef almış eğitim-öğretim aktivitelerinde görev alabilir.
Ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ve ekiple çalışma becerilerini kullanma
Çalışmalarında bilimsel araştırma becerilerini kullanma
Etik kurallara uyma
İletişim becerilerini etkili kullanma
Alanla ilgili uluslararası alanyazını izleyecek düzeyde bir yabancı dili etkili kullanma
Üst düzey düşünme becerilerini (eleştirel düşünme, problem çözme, yaratıcı düşünme, karar verme, yansıtma) kullanma
Alanı ile ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde alanyazını inceleyerek değerlendirir.
İncelediği alanyazına dayalı olarak araştırma önerileri geliştirir.
Geliştirdiği önerilerden bir konu belirler ve bu konu hakkında rapor hazırlar.
Hazırladığı araştırma raporunu tartışır ve sunar.
Alanla ilgili araştırma konusu olabilecek sorunları belirler.
Belirlediği sorunlar doğrultusunda araştırma konusunu seçer.
Seçtiği konu ile ilgili alanyazın taraması yapar ve araştırma desenini planlar.
Araştırma konusu ile ilgili veri toplama aracılığıyla veri toplar.
Topladığı verileri araştırma amaçları doğrultusunda düzenler ve analiz eder.
Bulguları yorumlar, düzenler ve sunar.
Araştırmayı rapor haline getirir.
Araştırma raporunu savunur.

Kazanılan Derece

Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler Yüksek Lisans derecesi kazanırlar.

Kariyer Seçenekleri

Toprak Bilimi ve Bitki Besleme programından mezun olan öğrencilerimiz  kamu sektöründe T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Çay İşletmeleri, T.C.Ziraat Bankası gibi kamu kurumlarının farklı birimlerinde görev alırlar. Öğrencilerimiz bulundukları birimlerde genel olarak arazi etüdü ve haritalama, toplulaştırma, toprak ıslahı, toprak verimliliği, arazi değerlendirme ve planlama, doğal kaynaklar yönetimi gibi konularda sorumluluk alabilirler. Özel sektörde ise başta gübre fabrikaları olmak üzere özel toprak ve bitki analiz laboratuvarları arazi topluluştırma şirketleri, inorganik ve organik gübre pazarlama şirketleri, organik tarım işletmeleri ve sera işletmelerinde çalışmaktadırlar. 

Akademik Gelecek

Tezli Yüksek Lisans programlarından mezun olanlar, doktora programlarına başvuruda bulunabilirler. Tezsiz Yüksek Lisans programlarından mezun olanlar Doktora programlarına başvuramazlar.

Mezuniyet Şartları

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğer öğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasını içeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisans programları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerinden değerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılı sayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75 almaları gerekir.

Kazanılan Derece Şartları

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğer öğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasını içeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisans programları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerinden değerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılı sayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75 almaları gerekir.

Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Harf notlarının katsayıları ve 100 puan üzerinden karşılıkları aşağıda gösterilmiştir.Puanlar                                Notlar                   Katsayılar90-100                  A                            4,0085-89                    B1                          3,5080-84                    B2                          3,2575-79                    B3                         3,0070-74                    C1                          2,7565-69                    C2                          2,5060-64                    C3                          2,0050-59                    F1                           1,5049 ve aşağısı       F2                           0,00Bir öğrencinin bir yarıyılda/yılda aldığı derslerden (C1) 2,75 ve üstünde not aldığı dersler sayılır. Öğrenci, zorunlu derslerden başarılı olmak zorundadır. Başarısız olunan seçmeli dersler yerine farklı ders alınabilir.

Nasıl Kayıt Olabilirim?

Tezli ve tezsiz yüksek lisans programlarına başvuruda bulunacak adayların aşağıdaki koşulları sağlamış olması gerekir: a) Bir lisans diplomasına sahip olmaları, yabancı ülkelerdeki lisans programını bitirmiş Türk uyruklu öğrencilerin Yükseköğretim Kurulundan alacakları denklik belgesine de sahip olmaları gerekir ve lisans not ortalamasının, ikinci öğretimde yürütülen tezsiz yüksek lisans programları için de geçerli olmak üzere, 4.00 katsayı üzerinden en az 2.00 olması gerekir.b) ALES’ten başvurdukları programın puan türünde en az 55 tam puan almış olmaları gerekir. Uluslararası geçerliği olan lisansüstü giriş sınavı sonuçları bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre değerlendirilebilir. En az 55 ALES puanı sağlayarak lisansüstü eğitime başlamış ancak, herhangi bir anabilim dalı lisansüstü programından ilişiği kesilerek veya bir lisansüstü programı tamamlayarak yeniden başka bir programa başlamak isteyen öğrencilerden en fazla bir yarıyıl ara vererek başvuranlar için ALES koşulu aranmaz.c) YDS’den en az 50 puan veya Üniversitelerarası Kurulca kabul edilen ve bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre ulusal veya uluslararası bir sınavdan eşdeğeri puan almak zorundadırlar. Tezsiz yüksek lisans programlarında yabancı dil sınav puanı zorunlu değildir; ancak tezsiz yüksek lisans programına öğrenci kabulünde ilgili anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile yabancı dil koşulu da aranabilir.ç) Adaylar mülakatta 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Mülakatta, talep edilmişse, adayın sunduğu referans mektubu ve neden yüksek lisans yapmak istediğini, hedeflerini belirten kompozisyonu dikkate alınarak sözlü değerlendirme yapılır.d) Yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; ALES puanı, lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede ALES puanının % 50'si, lisans not ortalamasının % 20'si  ve mülakat sonucunun % 30'u dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasında sıralama yapılır.e) ALES puanı koşulu aranmayan tezsiz yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede lisans not ortalamasının % 50'si  ve mülakat sonucunun % 50'si dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasında sıralama yapılır.f) Güzel Sanatlar Fakültesi ile Devlet Konservatuvarı  anabilim/anasanat dallarına öğrenci kabulünde ALES puan koşulu aranmaz. Öğrenci kabulünde bu maddenin birinci fıkrasının (e) bendi hükümleri uygulanır.