Fen Bilimleri Enstitüsü

Yapay Zeka Teknolojileri (YL) Programı

  • Derece Yüksek Lisans
  • Program Tipi Tezli Yüksek Lisans (İngilizce)
  • Program Dili İngilizce
  • Eğitim Türü Program tam zamanlıdır.
  • Program Direktörü Prof. Dr. Asım Egemen YILMAZ

Tanıtım

Yapay zeka kavramı hızla sosyal ve çalışma hayatına girmekte ve öğrenme tabanlı mekanizmalar verinin ve bilginin daha değerli kılınması için kullanılmaktadır. Yapay zekâ çalışmaları; insanlara ait olan düşünme, yorumlama ve çıkarım yapma yetilerini bilgisayarlara kazandırmayı hedefleyen Fen Bilimleri, Sosyal Bilimler ve Mühendislik temel alanlarında disiplinler arası gerçekleştirilen çalışmaların bütünüdür. Bu çalışmalar gelecekte ülke ekonomisi ve güvenliği ile ilgili unsurları derinden etkileyecek ve insanların yaşamlarında köklü sosyolojik değişimlere yol açacaktır. Program her alanda, beklenen bu değişimleri teknolojik olarak destekleyecek, yapay zeka ve öğrenme kavramlarını bilen, bu kavramları kullanarak çözümler üretmek üzere çalışmalar yapan ekiplerin parçadı olacak AI konusunda farkındalığı yüksek araştırmacılar yetiştirmek üzere kurgulanmıştır.

Programın Amacı

Programın temel amacı verinin önemli olduğu her sektörde veriyi anlayacak, işleyecek ve kıymetlendirerek veriden katma değer yaratacak araştırmacılar yetiştirmektir. Bu kapsamnda yetiştirilecek araştırmacıların bilişim teknolojileri, yapay zeka milli ve yerli  teknolojilerin geliştirilmesi, milli savunma sanayinde karşılaşılacak problemlerin çözülmesi, yapay zekanın toplum üzerindeki etkilerinin anlaşılması, kamu yönetimi ve hukuk üzerine politikaların geliştirilmesine katkıda bulunulmasına ve ülke genelinde dijital dönüşümün hızlandırılmasına katkı sağlayacağı aşikardır. Ekonomik katma değer yaratılması ve dışa olan bağımlılığımızın azaltılması, yapay zekâ alanında ihtiyaç duyulacak araştırmacı ve iş gücünün yetiştirilmesi sağlık, ziraat, hayvancılık, eğitim ve ülkemiz için önemli olan savunma alanında sanayi işbirliği ile yenilikçi uygulamaların geliştirilmesi süreçlerinde yapay zekâ tabanlı çözümler üretilmesi, yapay zekânın beşeri hayat üzerindeki etkilerinin araştırılması, toplum tarafından en üst düzeyde kabul görmesi için etik, felsefi, sosyolojik ve hukuki altyapılar için çalışmalar gerçekleştirilmesi ve hukuki altyapının oluşturulması hususlarında katkı sağlanması da programın başlıca amaçları arasındadır.

Ders Listesi

Ders Kazanımları

Programdan mezun olan öğrenciler, orta düzeyde veri analitiği yetkinliğine sahip, yapay zeka kavramlarına ve yapay zekanın genel toplum ve çalışma hayatı ile bilime katkılarını anlayan, beşeri, felsefi, hukuki ve etik etkilerini analiz edebilen araştırmacı yeterliğine sahip olurlar.
Temel bilimleri, matematik ve mühendislik bilimlerini alanının gerektirdiği düzeyde anlama ve uygulama.
Yapay zeka tabanlı bir yöntemi yeni bir alana uygulayan çalışma yapma.
Kendi bilim alanında yapay zeka konusunda en son gelişmeler dâhil olmak üzere bilgi sahibi olma.
Bir araştırma sürecini bir ekibin parçası olarak başlatma, uygulama ve sonuçlandırma.
Yapay zeka, öğrenme ve veri analitiği kavramlarını anlama ve uygulama
Bilgiyi değişik teknikleri kullanarak temsil etme ve görselleştirme.
Geleneksel sistemlerle akıllı sistemleri ayırt etme
Yapay zeka alanında hukuki, felsefi, etik konuları öğrenme ve uygulama
Yapay zeka teknolojilerinin bilime, topluma, sosyal ve çalışma hayatına etkilerini anlama ve analiz etme
Değişik disiplinlere ait bilgileri bütünleştirme
Yapay zeka alanında disiplinler arası problemleri çözümleyen ekibin parçası olma

Kazanılan Derece

Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler Yüksek Lisans derecesi kazanırlar.

Kariyer Seçenekleri

Mezunlar kamu ve özel sektörde Fen Bilimleri, Sosyal Bilimler, Yaşam Bilimleri ve Mühendislik alanlarında verinin toplanması, işlenmesi, depolanması, güvenliğinin sağlanmasının gerekli olduğu veri kullanılarak katma değer yaratmanın öne çıktığı her alanda istihdam edileceklerdir. Özellkle Sosyal ve Yaşam Bilimleri alanlarında temel veri analitiği bilgilerine bile sahip olan uzman eksikliği göz önünde bulundurulduğunda bu alanlarda programdan mezun uzmanlar daha fazla istihdam olanağı bulacaktır.

Akademik Gelecek

Tezli Yüksek Lisans programlarından mezun olanlar, doktora programlarına başvuruda bulunabilirler. Tezsiz Yüksek Lisans programlarından mezun olanlar Doktora programlarına başvuramazlar.

Mezuniyet Şartları

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğer öğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasını içeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisans programları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerinden değerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılı sayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75 almaları gerekir.

Kazanılan Derece Şartları

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğer öğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasını içeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisans programları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerinden değerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılı sayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75 almaları gerekir.

Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Harf notlarının katsayıları ve 100 puan üzerinden karşılıkları aşağıda gösterilmiştir.Puanlar                                Notlar                   Katsayılar90-100                  A                            4,0085-89                    B1                          3,5080-84                    B2                          3,2575-79                    B3                         3,0070-74                    C1                          2,7565-69                    C2                          2,5060-64                    C3                          2,0050-59                    F1                           1,5049 ve aşağısı       F2                           0,00Bir öğrencinin bir yarıyılda/yılda aldığı derslerden (C1) 2,75 ve üstünde not aldığı dersler sayılır. Öğrenci, zorunlu derslerden başarılı olmak zorundadır. Başarısız olunan seçmeli dersler yerine farklı ders alınabilir.

Nasıl Kayıt Olabilirim?

Tezli ve tezsiz yüksek lisans programlarına başvuruda bulunacak adayların aşağıdaki koşulları sağlamış olması gerekir:a) Bir lisans diplomasına sahip olmaları, yabancı ülkelerdeki lisans programını bitirmiş Türk uyruklu öğrencilerin Yükseköğretim Kurulundan alacakları denklik belgesine de sahip olmaları gerekir ve lisans not ortalamasının, ikinci öğretimde yürütülen tezsiz yüksek lisans programları için de geçerli olmak üzere, 4.00 katsayı üzerinden en az 2.00 olması gerekir.b) ALES’ten başvurdukları programın puan türünde en az 55 tam puan almış olmaları gerekir. Uluslararası geçerliği olan lisansüstü giriş sınavı sonuçları bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre değerlendirilebilir. En az 55 ALES puanı sağlayarak lisansüstü eğitime başlamış ancak, herhangi bir anabilim dalı lisansüstü programından ilişiği kesilerek veya bir lisansüstü programı tamamlayarak yeniden başka bir programa başlamak isteyen öğrencilerden en fazla bir yarıyıl ara vererek başvuranlar için ALES koşulu aranmaz.c) YDS’den en az 50 puan veya Üniversitelerarası Kurulca kabul edilen ve bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre ulusal veya uluslararası bir sınavdan eşdeğeri puan almak zorundadırlar. Tezsiz yüksek lisans programlarında yabancı dil sınav puanı zorunlu değildir; ancak tezsiz yüksek lisans programına öğrenci kabulünde ilgili anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile yabancı dil koşulu da aranabilir.ç) Adaylar mülakatta 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Mülakatta, talep edilmişse, adayın sunduğu referans mektubu ve neden yüksek lisans yapmak istediğini, hedeflerini belirten kompozisyonu dikkate alınarak sözlü değerlendirme yapılır.d) Yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; ALES puanı, lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede ALES puanının % 50'si, lisans not ortalamasının % 20'si  ve mülakat sonucunun % 30'u dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasında sıralama yapılır.e) ALES puanı koşulu aranmayan tezsiz yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede lisans not ortalamasının % 50'si  ve mülakat sonucunun % 50'si dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasında sıralama yapılır.f) Güzel Sanatlar Fakültesi ile Devlet Konservatuvarı  anabilim/anasanat dallarına öğrenci kabulünde ALES puan koşulu aranmaz. Öğrenci kabulünde bu maddenin birinci fıkrasının (e) bendi hükümleri uygulanır.