Fen Bilimleri Enstitüsü

Aktüerya Bilimleri (YL) Programı

  • Derece Yüksek Lisans
  • Program Tipi Tezli Yüksek Lisans
  • Program Dili Türkçe
  • Eğitim Türü Program tam zamanlıdır.
  • Program Direktörü Prof. Dr. Fatih TANK

Tanıtım

Hayat sigortalarının ilk uygulamaları ile birlikte ortaya çıkan Aktüerya bilimi, insanların doğum, ölüm, hastalık, sakatlık, emeklilik gibi yaşamını ve yangın, kaza, deprem, sel, hırsızlık gibi mal varlığını etkileyen rasgeleliğe bağlı, öngörülemeyen olaylarla ve bu olayların finansal etkileriyle ilgilenir. Aktüerya, çok güçlü bir matematiksel ve istatistiksel altyapı gerektiren, sigorta, uzun vadeli yatırımlar ve emeklilik ile ilgili fiyatlandırma ve risk analizine yönelik hesaplama ve tahmin yöntemlerinin bütününü içeren bir bilim dalıdır. Türkiye’nin sıklıkla meydana gelen doğal afetlere, özellikle depremlere maruz kalması, büyüyen ekonomisi ile birlikte doğu ve batı arasında finansal bir köprü oluşturması, artan nüfus ve yoğun bir genç nüfusa sahip olması nedeniyle modelleme, strateji geliştirme konularında yetiştirilmiş uzman aktüerya bilimcilerine ihtiyacı vardır. Böylece, Aktüerya Bilimleri Programına duyulan ihtiyaç, onun temel ve uygulamalı bilimler arasında yer almasını sağlamış; geliştirilmesini ve öğretimini zorunlu kılmıştır.

Programın Amacı

Risk, bankacılık ve sigortacılık sektöründe sigortacılık tekniği, yatırım, finansman ve demografi konularına hakim, istatistiksel teori ve teknikleri konularında uygulamaya yetkin, insanların yaşamını ve mal varlığını etkileyen olayların oluşma riskini analiz eden, olasılıklarını tahmin ederek bu olayların finansal etkilerini hafifletici güvenlik programları oluşturan, belirsizliğin finansal sonuçlarını yöneten, risk analizi, ölçümlenmesi ve fiyatlandırması üzerine etkin çözümler bulan, risk yönetimine ilişkin problemleri matematiksel ve istatistiksel yöntemler kullanarak çözen, riskleri minimize eden ve doğru strateji belirlenmesi için modeller tasarlayan, yatırım stratejilerini oluşturan, yatırım karlılıklarını artırıp istihdam imkânları yaratarak çalıştıkları ülkelerin ekonomik büyümesine de katkı sağlayan aktüerya bilimcileri yetiştirmektir.

Ders Listesi

Ders Kazanımları

Başta Aktüerya olmak üzere Matematik, İstatistik, İktisadi ve İdari Bilimler alanlarında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanarak Aktüeryal problemleri tanımlayabilme, analiz edebilme, modelleyebilme ve probleme özgü çözümler üretebilme becerisi kazanır. Emeklilik fonlaması, fiyatlandırma, hayat ve kaza sigortası için karşılık ayırma vb. finansal güvenlik planlaması ile ilgili problemlere aktüeryal kavramları uygular. Sigorta sektörü tarafından kullanılan en güncel yazılım araçlarını kullanarak sigorta verilerinin istatistiksel ve aktüeryal analizlerini yapar, geleceğe yönelik öngörülerde bulunur.
Lisans düzeyinde edinmiş olduğu teorik ve uygulamalı yeterliliklerini uzmanlık düzeyinde geliştirir.
Aktüerya Bilimlerinin ilişkili olduğu disiplinlerarası çalışmaları belirler.
Aktüerya Bilimlerinde edindiği uzmanlık düzeyindeki teorik ve uygulamalı bilgileri kullanır.
Disiplinlerarası bir yaklaşımla, aktüeryal sonuçları güncel problemlerin analizinde ve çözümünde uygular ve bu uygulamalar ile kendi potansiyellerini keşfeder.
Aktüerya Bilimleri ile ilgili karşılaşılan sorunları belirler ve araştırma yöntemlerini kullanarak çözümler.
Aktüerya Bilimleri ile ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve araştırma önerileri geliştirir.
Aktüerya Bilimleri ilgili araştırma konusu olabilecek sorunları belirler, belirlediği sorunlar doğrultusunda araştırma konusunu seçer.
Aktüerya Bilimleri ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni stratejik yaklaşımlar geliştirir ve sorumluluk alarak çözüm üretir.
Aktüerya Bilimlerinde edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir ve öğrenmesini yönlendirir.
Gerçek hayatta karşılaşabileceği problemleri kurgulayabilir ve bunlara pratik çözümler getirebilir.
Aktüerya Bilimleri ile ilgili bir konu belirler ve bu konu hakkında rapor hazırlar, hazırladığı araştırma raporunu tartışır ve sunar.
Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla inceler, geliştirir ve gerektiğinde değiştirmek üzere harekete geçer.
Aktüerya Bilimleri ile ilgili gerçek hayat problemlerini teorik bilgisinin yanı sıra aktüeryal yazılımlar yardımıyla çözüme ulaştırır, bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır.
Verilerin toplanması, analize uygun hale getirilmesi ve yorumlanması aşamalarında etik değerlere bağlı kalarak plan ve programı optimal biçimde ortaya koyabilir, gerekiyorsa farklı alanlardan gelen araştırmacılara bu bilgileri aktarabilir.
Aktüerya Bilimleri ile ilgili problemler için gerekli modeli kurmada, analiz etmede ve yorumlamada, aktüerya bilimini doğru ve etkin olarak değerlendirebilir.

Kazanılan Derece

Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler Yüksek Lisans derecesi kazanırlar.

Kariyer Seçenekleri

Mezunlar,  bankacılık, finansal yatırım, sigortacılık ve danışmanlık gibi ülkemizde ve dünyada çok hızlı gelişme gösteren finansal sektörlerin yanısıra, kamu kuruluşları ve büyük işletmelerde görev almaktadır.  Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Sayıştay, Sosyal Güvenlik Kurumu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), kamu ve özel bankalar ile diğer kamu kuruluşlarının, sigorta ve reasürans şirketlerinin, danışmanlık şirketlerinin, menkul kıymet aracı kuruluşlarının ve özel sektör işletmelerinin finans bölümlerinde, finans koordinatörü, daire başkanı, finansal raporlama uzmanı, bütçe ve mali planlama uzmanı, finansal analist, portföy yöneticisi, teftiş kurulu üyesi, hesap uzmanı olarak çalışabilirler.

Akademik Gelecek

Tezli Yüksek Lisans programlarından mezun olanlar, doktora programlarına başvuruda bulunabilirler. Tezsiz Yüksek Lisans programlarından mezun olanlar Doktora programlarına başvuramazlar.

Mezuniyet Şartları

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğer öğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasını içeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisans programları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerinden değerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılı sayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75 almaları gerekir.

Kazanılan Derece Şartları

Tezli yüksek lisans programları 21 ulusal krediden ve 120 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer, diğer öğrenim etkinlikleri ve tez çalışmasından oluşur. 120 AKTS kredisinin 60 AKTS kredisi dersler ve seminerden, 60 AKTS kredisi de tez çalışmasını içeren uzmanlık alan derslerinden oluşur. Tezsiz yüksek lisans programları 30 ulusal kredi ve 90 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla en az on ders ile dönem projesinden oluşur. Başarı puanı 4.00 üzerinden değerlendirilir. Yarıyıl sonu veya bütünleme sınavlarında başarılı sayılmak için yüksek lisans öğrencilerinin 4.00 üzerinden en az 2.75 almaları gerekir.

Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Harf notlarının katsayıları ve 100 puan üzerinden karşılıkları aşağıda gösterilmiştir.Puanlar              Notlar                     Katsayılar90-100                   A                            4,0085-89                    B1                           3,5080-84                    B2                           3,2575-79                    B3                           3,0070-74                    C1                           2,7565-69                    C2                           2,5060-64                    C3                           2,0050-59                    F1                           1,5049 ve aşağısı        F2                           0,00Bir öğrencinin bir yarıyılda/yılda aldığı derslerden (C1) 2,75 ve üstünde not aldığı dersler sayılır. Öğrenci, zorunlu derslerden başarılı olmak zorundadır. Başarısız olunan seçmeli dersler yerine farklı ders alınabilir.

Nasıl Kayıt Olabilirim?

Tezli ve tezsiz yüksek lisans programlarına başvuruda bulunacak adayların aşağıdaki koşulları sağlamış olması gerekir:a) Bir lisans diplomasına sahip olmaları, yabancı ülkelerdeki lisans programını bitirmiş Türk uyruklu öğrencilerin Yükseköğretim Kurulundan alacakları denklik belgesine de sahip olmaları gerekir ve lisans not ortalamasının, ikinci öğretimde yürütülen tezsiz yüksek lisans programları için de geçerli olmak üzere, 4.00 katsayı üzerinden en az 2.00 olması gerekir.b) ALES’ten başvurdukları programın puan türünde en az 55 tam puan almış olmaları gerekir. Uluslararası geçerliği olan lisansüstü giriş sınavı sonuçları bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre değerlendirilebilir. En az 55 ALES puanı sağlayarak lisansüstü eğitime başlamış ancak, herhangi bir anabilim dalı lisansüstü programından ilişiği kesilerek veya bir lisansüstü programı tamamlayarak yeniden başka bir programa başlamak isteyen öğrencilerden en fazla bir yarıyıl ara vererek başvuranlar için ALES koşulu aranmaz.c) YDS’den en az 50 puan veya Üniversitelerarası Kurulca kabul edilen ve bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre ulusal veya uluslararası bir sınavdan eşdeğeri puan almak zorundadırlar. Tezsiz yüksek lisans programlarında yabancı dil sınav puanı zorunlu değildir; ancak tezsiz yüksek lisans programına öğrenci kabulünde ilgili anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile yabancı dil koşulu da aranabilir.ç) Adaylar mülakatta 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Mülakatta, talep edilmişse, adayın sunduğu referans mektubu ve neden yüksek lisans yapmak istediğini, hedeflerini belirten kompozisyonu dikkate alınarak sözlü değerlendirme yapılır.d) Yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; ALES puanı, lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede ALES puanının % 50'si, lisans not ortalamasının % 20'si  ve mülakat sonucunun % 30'u dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasında sıralama yapılır.e) ALES puanı koşulu aranmayan tezsiz yüksek lisans programlarına öğrenci kabulünde; lisans not ortalaması ve mülakat sonucu değerlendirilir. Değerlendirmede lisans not ortalamasının % 50'si  ve mülakat sonucunun % 50'si dikkate alınarak anabilim dalı akademik kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararıyla en az toplam 65 puan alanlar arasında sıralama yapılır.f) Güzel Sanatlar Fakültesi ile Devlet Konservatuvarı  anabilim/anasanat dallarına öğrenci kabulünde ALES puan koşulu aranmaz. Öğrenci kabulünde bu maddenin birinci fıkrasının (e) bendi hükümleri uygulanır.